Hozirgi o’zbek

Ажратиб ёзиш

1. 
   Қўшма феълнинг қисмлари ажратиб ёзилади: сарф қил, таъсир эт, тамом бўл, ёзиб ол.
   
2. 
   Кўмакчи ва тўлиқсиз феъллар мустақил феълдан ажратиб ёзилади: айтиб бер, олиб кел, ёзиб ол, борган эди, ёзган экан, айтган эмиш.
   
3. 
   Кўмакчилар ўзидан олдинги сўздан ажратиб ёзилади: шу билан, соат сайин, сен каби, кун бўйи, шу ҳақда. Лекин билан ва учун кўмакчиларининг қисқарган -ла, -чун шакллари чизиқча билан ёзилади: сен-ла, сен-чун.
   
4. 
   Ҳамма, ҳар , ҳеч, бир , ҳай, у, бу, шу, ўша сўзлари ўзидан кейинги ва олдинги сўздан ажратиб ёзилади: ҳамма вақт, ҳар ким, ҳеч нима, қай бири, бир нафас, у ер, бу ёққа, шу ерда, ўша ёққа каби. Аммо бирпас, бироз, бирмунча, биратўла, буён сўзлари қўшиб ёзилади.
   
5. 
   Сифат олдидан келиб, белгининг ортиқ ёки камлигини билдирувчи тўқ, жиққа, тим, лиқ, ранг, оч каби сўзлар ажратиб ёзилади: тўқ қизил, жиққа ҳўл, тим қора, лиқ тўла, ланг очиқ, оч сариқ.
   
6. 
   Мураккаб сон қисмлари ажратиб ёзилади: ўн беш, бир юз эллик каби.
   
7. 
   Биринчи қисми чиқиш келишиги, иккинчи қисми жўналиш келишиги шаклида келган бирикмалар ажратиб ёзилади: йилдан йилга, кундан кунга.
   
8. 
   Белгининг ортиқ даражасини билдирувчи кўпдан кўп, янгидан янги, очиқдан очиқ каби бирикмалар ажратиб ёзилади.
   
9. 
   Изофали бирикмалар (-и(-ю) қўшимчали) сўзлар ажратиб ёзилади: дарди бедаво, нуқтаи назар, таржимаи ҳол, гули беор.
   

Бу сўзлар таркибида изофа ёзилмаса ёки унинг таркибдаги бирор сўз мустақил ишлатилмаса улар қўшиб ёзилади: гул беор, дардисар.