Hozirgi o’zbek



Download 0,62 Mb.
bet65/94
Sana21.02.2022
Hajmi0,62 Mb.
#61819
1   ...   61   62   63   64   65   66   67   68   ...   94
Bog'liq
hozirgi ozbek tili

Ҳолат (тарз) равишлари. Ҳаракатнинг қай ҳолатда, қай тарзда бажарилишини билдиради. Қандай, қай тарзда, қай ҳолатда сўроқларга жавоб бўлади: тез, секин, аста, пиёда, яёв, бирдан, тўсатдан, дўстона, янгича, ёнма-ён, юзма-юз, мардона, муздай, аста-секин.
Ҳолат равишлари равиш ҳоли, шунингдек, сифатловчи-аниқловчи, баъзан кесим вазифаларида келади.
Миқдор даража равишлари. Ҳаракат ва ҳолатнинг миқдорини билдириб қанча сўроғига жавоб бўлади: кўп, оз, анча, пича, сал, мўл, хийла, талай, роса, жиндай.
Даража равишлари: жуда, энг, ғоят, ғоятда, бениҳоят, ниҳоятда каби.
Бу равишлар ҳаракат ва белгининг ортиқлигини билдиради.
Миқдор-даража равишлари гапда асосан равиш ҳоли, кесим, отларга боғланиб аниқловчи бўлиб келади: оз сўз-соз сўз.
Ўрин равишлари. Ҳаракатнинг бажарилиш ўрнини билдириб, қаерда, қаердан сўроқларига жавоб бўлади: у ерда, шу ерда, ўнгда, чапда, тўғрида, олдинда, юқорида, орқада каби. Ўрин равишлари гапда ўрин ҳоли, баъзан кесим бўлиб келади.
Пайт равишлари. Ҳаракатнинг бажарилиш пайтини билдириб, қачон сўроғига жавоб бўлади: ҳозир, эрта индин, тушда, кечқурун, бугун, олдин, яқинда, кейин, кеча, ўтган йил каби.
Пайт равишлари гапда пайт ҳоли ва кесим вазифасида келади.
Сабаб равишлари. Ҳаракатнинг бажарилиши сабабини билдириб, нима учун, нима сабабдан сўроқларига жавоб бўлади: ноилож, иложсиз, чорасиз, чорасизликдан.
Сабаб равишлари гапда сабаб ҳоли вазифасида келади.
Мақсад равишлари. Ҳаракатнинг бажарилиш мақсадини билдириб, қандай, қай мақсадда сўроқларига жавоб бўлади: атай, атайин, атайлаб, қасддан, жўрттага. Мақсад равишлари гапда мақсад ҳоли вазифасида келади.
Равишлар сифатлардек даража ҳосил қилувчи -роқ қўшимчасини олади: кўпроқ, секинроқ каби.
Равишлар -гина (-кина, -қина) қўшимчалари билан қўлланилганда белгининг кучсизлиги, камлиги ифодаланади: камгина, секингина.

Download 0,62 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   61   62   63   64   65   66   67   68   ...   94




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish