Hozirgi kompyuterlarni qo’llashda ko’pgina foydalanuvchilar uchun yagona axborot makonini ta’riflovchi tarmoqlarni tashkil etish muhim ahamiyatga EGA

3.IQTISODIY QISM.
O`zbekistonda kompyuter texnologiyalar va axborotlashtirishning ulkan imkoniyatlardan eng samarali foydalanishni ularning bozor munosabatlarga o`tish davrdag jarayonlarga tasviri kuchaytirishning eng dolzarb vazifasiga aytilmoqda. Axborotlashtirish zamonaviy dunyo taraqqiyotining eng muhum yo`nalishlariga hisoblanib jahon fan texnikasining iqtisodiy va ijtimoiy taraqqiyot yutuqlarni o`zida mujassamlashtirishdi. Kompyuterlarning tarmoqqa birlashishi qimmatbaho asbob-uskunalar – katta hajmli disk, printerlar, asosiy xotiradan birgalikda foydalanish, umumiy dasturli vositaga va ma’lumotga ega bo‘lish imkonini beradi. Global tarmoqlar tufayli olisdagi kompyuterlarning apparat resurslaridan foydalanish mumkin. Bunday tarmoqlar millionlab kishilarni qamrab olib axborot tarqatish va qabul qilish jarayonini butunlay o‘zgartirib yuboradi, xizmat ko‘rsatishning eng keng tarqalgan tarmog‘i – elektron pochta orqali axborot almashuvini amalga oshirishdir. Tarmoqning asosiy vazifasi foydalanuvchining taqsimlangan umumtarmoq resurslariga oddiy, qulay va ishonchli kirishini ta’minlash va ruxsat berilmagan kirishdan ishonchli himoyalangan holda axborotdan jamoa bo‘lib foydalanishni tashkil etish. Shuningdek, foydalanuvchilar tarmoqlari o‘rtasida ma’lumotlarni uzatishning qulay va ishonchli vositasini ta’minlash


JIHOZLASH QISMI
Jihozlash qismida zamonaviy kompyuterlarning quyidagiasosiy qurulmalardan tashkiltopgan.
Monitor. (lotincha so’z bo’lib, <>, << xabar beruvchi>> n a’nolarini anglatadi) -kompyuterdagi matn, grafik vaboshqa turdagi ma’lumotlarni ekranga ettirish qurulmasi bo’lib uning bir necha turlari mavlud. Manitorning quyidagi turlari mavjud Raqamli monitor,Anologli monitor
Multichastotali monitor, Suyuq kiristalli monitor,Gazoplazmali monitor.
Sistimali blok -o’zidan bir necha murakkab qurulmalarni birlashtirga va himoya g’lofiga uralgan qurilma.Undan asosiy plata, protsessor, xotira, qattiq disk, kabi muhim qurilmalar joylashgan

Klaviatura (tugmali qurulmasi) bosma mashinadagi kabi tugmachalardan iborat bo’lib ma’lumotlarni kiritish qurulmasi hisoblanadi. Klavyaturaning quyidagi asosiy turlari mavjud.

• 
  83 ta tugmali PC va XT kalavyatura
  
• 
  84 ta tugmali AT klavyatura
  
• 
  Kengaytirga 101 ta tugmali klavyatura
  
• 
  Kengaytirilga 104 5ta tugmali Windows klavyatura
  

Sichqoncha. Zoldir tipdagi sichqoncha. Sichqonchaning ostgi qismida rizina bilan qoplangan mital zoldirdan joylashgan. Bu zoldir yordamida sichqoncha stol buylab joyni o’zgartirganda aylanadi. Zoldirning aylanishi kabil orqali kompyuter uzatiladigan eliktr segnallarga o’zgartirikadi.
Optik sichqonchaning joyini o’zgartirishning qayt qilishining optik usuli eng rivojlangan usullaridan biri hisoblanadi. Monse Sestems kompanyasi ishlab chiqarilgan optic sichqonchaning dastlabki konstirkturasida ishlash uch kordinatali turli mahsus gilamtalab qilinadiga datchik qo’lanilgan.









Tarmoq yaratish uchun quyidagi maxsus asboblardan foydalaniladi