Зарифбой ибодуллаев асаб ва руҳият илмий-оммабоп рисола

Ёрдам қандай кўрсатилади? Зудлик билан «Тез ёрдам» чақирилади 
ва бола шифохонага олиб борилади. Беморни уйда қолдириш мутлақо 
мумкин эмас. Бемор ётган уй дезинфекция қилиниши ва оила аъзолари 
врач назоратига олиниши керак. 
Даволаш қандай олиб борилади? Менингит ташхиси билан даво-
лаш юқумли касалликлар шифохонасида олиб борилади. Агар бемор ўз 
вақтида шифохонага олиб борилса, у 10 кун ичида тузалиб кетади. Бе-
мор комага тушган ҳолатларда даволаш муддати чўзилиб кетиши ва 
асоратлар қолиши мумкин. 
Шу ерда битта муаммони айтиб ўтмоқчи эдим. Баъзи ота-оналар 
орқа мияни пункция қилиб, мия суюқлигини текширишга тўсқинлик 
қилишади. Бу текширувни врач боланинг ота-онаси рухсатисиз тиббий 
кўрсатмаларга биноан бемалол ўтказиши лозим. Чунки менингитда 
мия суюқлигини олиб текшириш, миянинг ички босими ошиб кетиши-
нинг олдини олади ва бемор комага тушмайди. Ҳатто комада ётган бе-
мор ҳушига келади, мия ортиқча йирингли суюқликдан озод бўлади ва 
унинг ўрнига тоза суюқлик ишлаб чиқарилади. 
Менингит асорати қандай? Аксарият ҳол ларда ҳеч қандай асорат 
қолмайди. Бироқ даволаш кеч бошланган ҳолатлар ёки менингитнинг 
оғир турларида турли асоратлар қолиши мумкин. Бундай болаларда су-
рункали бош оғриқлар, ўта инжиқлик ва жиззакилик, мия ички босими-
нинг сурункали тарзда ошиб бориши, хотира бузилишлари, паришонхо-
тирлик каби асоратлар вужудга келиш хавфи бор. Жуда кам ҳолатларда 
эшитиш пасайиши, тутқаноқ хуружлари ва ақлий ривожланишдан 
орқада қолиш ривожланади. Бундай болалар невропатолог назоратида 
бўлишлари лозим. Даволаш қай тартибда олиб борилишини невропато-
лог индивидуал тарзда ҳал қилади.

---

АСАБ ВА РУҲИЯТ
51
МЕНИНГОЭНЦЕФАЛИТ ҲАҚИДА
НИМАЛАРНИ БИЛАМИЗ?
Менингоэнцефалит – бош мия пардалари ва мия тўқимасининг 
яллиғланиш касаллиги. Касаллик белгиларининг қай тарзда намоён 
бўлиши бош миянинг қай даражада яллиғланганига боғлиқ.
Сабаблари. Менингоэнцефалит вирусли инфекциялардан сўнг ри-
вожланади. Бу касаллик турли ёшда учрайди, бироқ энг кўп касалланиш 
болалик даври учун хос.