Vektorlarning chiziqli bog’liqligi Reja: I. Kirish II. Asosiy qism



Download 0,5 Mb.
bet10/11
Sana12.03.2022
Hajmi0,5 Mb.
#492028
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10   11
Bog'liq
Vektorlarning chiziqli bog’liqligi

Rn fazoda bazis va koordinatalar. Kanonik bazis

n o`lchovli haqiqiy arifmetik Rn fazoning bazisi deb, har qanday chiziqli erkli n o`lchovli n ta vektorlarning tartiblangan tizimiga aytiladi. n o`lchovli n ta a1, a2, …, an vektorlardan iborat tartiblangan tizim Rn fazo bazisi va a uning ixtiyoriy vektori bo`lsin. U holda a vektor tanlangan bazis vektorlari bo`yicha ularning yagona chiziqli kombinatsiyasi = x1a1 + x2a2 + … + xnan ko`rinishida yoyilishi mumkin. x1, x2, …, xn haqiqiy sonlarga a vektorning a1, a2, …, an bazisdagi koordinatalari deyiladi.


Xususan, haqiqiy koordinatalar tekisligi (R2) bazisi deb, tekislikda tanlangan ixtiyoriy tartiblangan ikkita nokollinear vektorlarga aytiladi.
R2 fazoda tanlangan 0 nuqta va a1, a2 bazis birgalikda tekislikda Dekart koordinatalari sistemasi deyiladi (1-rasm).



1-rasm 2-rasm


Ixtiyoriy aЄR2 vektor tanlangan a1, a2 bazis vektorlari bo`yicha yagona usulda yoyilishi mumkin.


Haqiqiy real uch o`lchovli fazo (R3) bazisi deb, unda ixtiyoriy tan-langan uchta tartiblangan nokomplanar vektorlarga aytiladi.
R3 fazoda tanlangan 0 nuqta va a1, a2, a3 bazis birgalikda fazoda Dekart koordinatalari sistemasi deyiladi (2-rasm). Ixtiyoriy aЄR3 vektor tanlangan a1, a2, a3 bazis vektorlari bo`yicha yagona usulda yoyilishi mumkin.
n-o`lchovli haqiqiy arifmetik fazo (Rn) ortogonal bazisi deb, vektorlari juft-jufti bilan o`zaro ortogonal bo`lgan bazisga aytiladi.
Rn fazo ortonormallangan bazisi deb esa, har bir vektori normallangan ortogonal bazisga aytiladi.
n-o`lchovli n ta e1(1; 0; …; 0), e2(0; 1; …; 0), …, en(0; 0; …; 1) vektorlardan iborat ortonormallangan bazisga Rn fazo kanonik bazisi deyiladi.
Xususan, i(1; 0), j(0; 1) bazis R2 fazo kanonik bazisi deyilsa, i(1; 0; 0), j(0; 1; 0), k(0; 0; 1) bazis esa R3 fazo kanonik bazisi deyiladi.
Tekislikda (fazoda) ortonormallangan bazisli Dekart koordinatalar sistemasiga to`g`ri burchakli koordinatalar sistemasi deyiladi (9.3-rasm, 9.4-rasm).


3-rasm 4-rasm


Rn fazoda berilgan ixtiyoriy chiziqli erkli vektorlar sistemasini fazo bazisigacha to`ldirish mumkin.




Download 0,5 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10   11




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish