Umurtqalilar zoologiyasi

ichki 
va 
tashqi uyqu arteriyasi- 

---

www.ziyouz.com kutubxonasi 
ga 
boiinadi va boshni qon bilan ta’minlaydi. Ikkinchi arterial 
yoy ham arterial stvolning qorin tomonidan chiqadi va baliqlar- 
ning ikkinchi jabra yoylariga gomolog hisoblanadi, bu yoy 
aorta yoyi 
deb ataladi. 
50-rasm. Baqaning arterial sistemasi 
sxemasi: 
1-yurak qorinchas i, 2 - o ‘ng yurak b o ‘lmasi, 3-c hap 
yurak b o ‘lmasi, 4-arte rial konus, 5 -um um iy uyqu 
arteriyasi, 6-aorta yoylari sistem asi, 7 - o ‘mrov osti 
arteriyasi, 8-orqa aorta, 9 -um um iy yonbos h arter- 
iyasi, 10-son arteriyasi, 11-quym ich arteriyasi, 12- 
ic hak-tutqic h arteriyasi, 13 -o‘pka arteriyasi, 14-teri 
arteriyasi, 15-uyqu “ be zi” , 16-tashqi uyqu arteri- 
yasi, 17-ic hki uyqu arteriyasi (vena qonli arteriya 
qon tomiri qora rangga b o ‘yalgan, arterial va aralash 
qonli arteriya qon tomirlari c hiziqc halar (shtrix- 
lar) bilan k o ‘rsatilgan). 
Chap va o'ng aorta yoylaridan oldingi oyoqlarga katta 
o‘mrov osti arteriyalari 
chiqadi. Ular yurakdan pastroqda bir-
biri bilan qo'shilib, 
orqa aorta 
deb ataladigan bitta yo'g'on 
tomirni hosil qiladi. Nihoyat, yurakka eng yaqin boigan 
uchinchi arterial yoy baliqlarning to'rtinchi jabra yoyiga go- 
molog bo'lib, umumiy arterial stvolning orqa tomonidan chiqadi 
va 
o‘pka-teri arteriyasi 
deb ataladi. Yuqorida aytilgan qon 
tomirlarini in’eksiya qilingan (rang berilgan) preparatdagina 
aniq ko'zdan kechirish mumkin. Yurak qorinchasidan ushlab 
yuqori ko'tarsak, uning ostidagi yupqa devorli 
venoz sinusi 
(qoitig‘i)ni 
ko'ramiz. 
Endi baqaning asosiy venoz qon tomirlari bilan tanishib 
chiqamiz. Buning uchun ichki organlami o'z joyidan yana bir 
marta qo'zg'atilsa, ular orasida joylashgan, boshqa qon tomir- 
lariga nisbatan o'zining to'q ko'kimtir rangi bilan ajralib tu- 

---

www.ziyouz.com kutubxonasi 
ruvchi venalarni topish qiyin emas. Chunonchi, venoz qon 
gavdaning keyingi qismi hamda orqa oyoqlardan buyrakning 
bir juft qopqa venasi va