Umumiy o'rta ta'lim sifatini oshirish: mazmun, metodologiya, baholash va ta'lim muhiti

145

 

 

"Umumiy o'rta ta'lim sifatini oshirish: mazmun, metodologiya, baholash va ta'lim muhiti"  

xalqaro onlayn ilmiy-amaliy konferensiya materiallari 

 

mustaqil  ishlash,  demonstratsiya,  illyustratsiya  (tasvirlash,  rasmlar  bilan  ko‘rsatish), 

ekskursiya, amaliy mashg‘lotlar (laboratoriya ishi) kabi metodlar shu paytgacha yaxshi 

samara  berib  kelgan  bo‘lsa-da,  ammo  hozirgi  yoshlar  bu  metodlardan  biroz  zerikib 

qolayotganday. Endilikda ularni fanga qiziqtirish uchun yangi metodlardan foydalanishni 

davr taqozo qilmoqda, ya’ni innovatsion texnologiyalardan foydalanish fanni o‘rgatish 

va o‘quvchilarni o‘zlashtirishiga yuqori samarador bo‘lishini rivojlangan mamlakatlarda 

kuzatish mumkin. 

Innovatsion metodlarga quydagilarni kiritish mumkin; 

- Modellashtirish (trenirovka). 

- Namoyish qilish 

- Kichik guruhlarga bo‘lish 

- Aqliy hujum 

- Tanqidiy tafakkur 

- Debatlar 

- Nuqtai nazaring bo‘lsin 

- Har kim har kimga o‘rgatadi 

- Rolli o‘yinlar 

- Muayan holatni (vaziyatni) o‘rganish 

- Modifikatsiyalangan ma’ruza 

- O‘yinlar 

- Bingo 

- Axborot texnologiyalari (komputer) yordamida. 

Yana shuni yotda tutish kerakki, o‘qituvchi innovatsion metoddan foydalanishda 

quydagilarni bilishi lozim; 

- innovatsion texnologiya tushunchasi, uning mazmun-mohiyati; 

- ta’lim maqsadini amalga oshirishda innovatsion texnologiyalarning o‘rni va roli; 

- fanlar bo‘yicha innovatsion texnologiyalarni qo‘llash prinsiplari; 

- ta’limiy va ishchanlik o‘yinlari; 

- muammoli rivojlantiruvchi ta’lim metodlari; 

- o‘quvchilarning mustaqil faoliyatlarini tashkil qilish va ta’minlash yo‘llari; 

- o‘quvchilarning mustaqil ishlash mahoratini oshirish usullari; 

- ko‘rgazmali o‘qitish usullari; 

- imitatsiya o‘quv-mashg‘ulotlari; 

- ta’lim-tarbiyani faollashtiruvchi usullar. 

Bu metodlardan oqilona foydalanish va darslarni bir xil metodlardan emas, har bir 

mavzuga  o‘zgacha  metodlardan  foydalanish  va  o‘quvchilarni  o‘zlashtirish  darajasiga 

qarab  metodlarni  o‘zgatirib  borish  lozim  bo‘ladi.  Shu  bilan  bir  qatorda,  an’anaviy 

metodlarni ham qo‘llab borish ancha samarali natijalarni beradi. Masalan, laboratoriya 

mashg‘ulotini olib borayotganda o‘qituvchi o‘quvchini mustaqil faoliyat olib borishiga 

---