R e s p u b L i k a s I k o n s t I t u t s I y a s I n I

Birinchidan, 
0 ‘zbekiston suveren davlat sifatida zamonaviy 
xalqaro huquq prinsiplari va normalari bilan bogiiq, boshqa 
majburiy atlar davlatimizning roziligisiz zimmamizga yuklatilishi 
mumkin emas;
Ikkinchidan, 
0 ‘zbekiston h u d udid a d av lat hokim iyati 
chegaralanmaydi va xalqaro huquqning hech qaysi bir subyekti 
bunga aralashish huquqiga ega emas, o ‘zining hududidan 
tashqarida u o ‘z hokimiyatini faqat boshqa manfaatdor davlat 
roziligi boigandagina amalga oshirish! mumkin;
Uchinchidan, 
0 ‘zbekiston x alq aro h u qu qn in g bosh q a 
su b y ek tlari bilan d ip lo m atik alo q alarn i am alga oshirib, 
ikkitom onlam a va k o ‘ptom onlam a xalqaro shartnom alarni 
tuzib, bevosita davlatlararo munosabatlarda qatnashadi.
Istiqlol yillarida 0 ‘zbekiston Respublikasining mustaqil tashqi 
siyosatining asosiy yo‘nalishlari quyidagilarda namoyon boidi:
1. Mustaqillik yillarida 0 ‘zbekiston 120 dan ortiq davlat 
bilan diplomatik aloqalarni o ‘rnatdi. Toshkentda 35 ta davlat 
elchixonasi ochildi, 19 ta davlat elchilari esa 0 ‘zbekiston 
Respublikasida o ‘rindoshlik asosida faoliyat yurgizadi. Respub- 
likada 88 ta xorijiy vakolatxonalar akreditatsiyadan o ‘tgan, 24 
ta hukum atlararo va 13 ta hukumatlarga tegishli bo‘lmagan 
tashkilotlar faoliyat olib boradi. Bir so ‘z bilan aytganda, 
0 ‘zbekiston m ustaqil d av lat sifatid a ja h o n ham jam iyati 
tomonidan tan olindi.
2. Konstitutsiya asosida 0 ‘zbekiston Respublikasini xalqaro 
munosabatlarning teng huquqli subyekti sifatida bildiruvchi 
huquqiy asoslar yaratildi. Tashqi aloqalar sohasida muhim 
qonunlar qabul qilindi.
73

---

3. 0 ‘zbekistonning tashqi siyosiy va tashqi iqtisodiy aloqa- 
larini ta ’minlab beruvchi davlat organlari shakllantirildi. Tashqi 
ishlar vazirligining funksiyalari va faoliyatining yo‘nalishlari 
tubdan o ‘zgartirildi. Tashqi iqtisodiy aloqalar vazirligi va tashqi 
iqtisodiy faoliyat b anki tashkil etildi, tashq i savdo bilan 
shug‘ullanuvchi firm alarning maxsus tizimi shakllantirildi, 
xorijiy firm a, ban k va k o m pan iy alarn in g 260 dan o rtiq
vakolatxonalari ochildi.
4. 0 ‘zbekiston Respublikasi tashqi siyosati va xalqaro 
faoliyati 0 ‘zbekiston Respublikasining Konstitutsiyasi norma- 
lari va prinsiplariga Respublikaning tashqi siyosatni tartibga 
soluvchi qonunchiligiga, harbiy sohadagi qonunchi-likka, BMT- 
ning ham da Y EX H T ning p rin sip lari va m aqsad-lariga, 
0 ‘zbekistonning xalqaro shartnom alaridan kelib chiqadigan 
majburiyatlariga asoslanadi. 0 ‘zbekiston dunyodagi eng nufuzli 
tashkilotlarga a ’zo b o ‘ldi va muhim xalqaro shartnomalarga 
q o ‘shildi.
D iplom atiya tashqi siyosatni am alga oshirishning o ‘ta 
muhim vositasi hisoblanadi. Aynan tashqi siyosat diplomatiya- 
ning m aqsad va vazifalari, y a ’ni tashqi siyosatni am alga 
oshirishda foydalaniladigan shakllar, vositalar va usullar, 
amaliy tadbirlar majmuasini namoyon etadi hamda belgilab 
beradi. Diplomatiya bilan bir qatorda davlatning tashqi siyosati 
vositalari sifatida uning iqtisodiy, madaniy va boshqa muhim 
aloqalari hisoblanadi.
0 ‘zbekiston tashqi siyosatining asosiy m aqsadi davlat 
suverenitetini himoya qilish, ijtimoiy yo‘naltirilgan iqtisodiyotni 
shakllantirishga yordam beruvchi xalqaro sharoitlarni yaratish, 
tin ch lik , xalq aro va m intaq av iy xavfsizlikni t a ’m inlash 
maqsadida o ‘zaro manfaatli hamkorlikni o ‘rnatishdir.
0 ‘zbekiston o ‘zining m ustaqil tashqi siyosatini amalga 
oshirishda quyidagi ustuvor holatlardan kelib chiqadi: