O„zbekiston respublikasi oliy va o„rta maxsus ta‟lim vazirligi toshkent moliya instituti k. Z. Xomitov

 Narx va daromad nisbati usuli 
o‗xshash obyektlar bo‗yicha narx 
va daromad nisbatining tahlilligi va mazkur tahlil natijasidan baholash 
obyektini baholashda foydalanishga asoslanadi. Daromad turiga qarab yalpi 
renta multiplikatori yoki kapitallashtirish umumiy stavkasi qo‗llaniladi. 
 
Narx va daromad nisbati usulini yalpi renta multiplikatori yordamida 
qo‗llaganda baholovchi: 
- baholash obyektining yalpi (potensial yoki haqiqiy) daromadini 
hisoblaydi; 
- sotuv narxi va tegishli daromad qiymati haqida axborot mavjud 
bo‗lgan analoglar to‗plamini shakllantiradi; 
- zarur holda analoglarning baholash obyekti bilan qiyosiyligini 
oshiradigan tuzatishlar kiritadi; 
- har bir analog bo‗yicha sotuv narxini yalpi daromadga bo‗lish yo‗li 
bilan yalpi renta multiplikatorini hisoblaydi; 
- barcha analoglar bo‗yicha yalpi renta multiplikatorining o‗rtacha 
o‗lchangan qiymatini aniqlaydi; 
- baholash obyektining yalpi daromadini yalpi renta multiplikatorining 
o‗rtacha o‗lchangan qiymatiga ko‗paytirish yo‗li bilan baholash obyekti 
qiymatini hisoblaydi. 
Kapitallashtirish umumiy stavkasi foydalanilgan holda narx va 
daromad nisbati usulini qo‗llaganda baholovchi: 
- baholash obyektining sof operatsion daromadini hisoblaydi; 

---

381 
- sotuv narxi va sof operatsion daromad qiymati haqida axborot mavjud 
bo‗lgan analoglar to‗plamini shakllantiradi; 
- zarur holda analoglarning baholash obyekti bilan qiyosiyligini 
oshiradigan tuzatishlar kiritadi; 
- har bir analog bo‗yicha sof operatsion daromadni sotuv narxiga 
bo‗lish yo‗li bilan kapitallashtirish umumiy stavkasini hisoblaydi; 
- barcha analoglar bo‗yicha kapitallashtirish umumiy stavkasining 
o‗rtacha o‗lchangan qiymatini aniqlaydi; 
- baholash obyektining sof operatsion daromadini kapitallashtirish 
umumiy stavkasining o‗rtacha o‗lchangan qiymatiga bo‗lish yo‗li bilan 
baholash obyekti qiymatini hisoblaydi. 
40. Baholash obyekti qiymati