O„zbekiston respublikasi oliy va o„rta maxsus ta‟lim vazirligi toshkent moliya instituti k. Z. Xomitov

Pul oqimlarini diskontlash usuli 
daromadlar va xarajatlarning 
o‗zgarish dinamikasi muntazam bo‗lmagan ko‗chmas mulk obyektlarini 
baholash uchun qo‗llaniladi. Baholash obyekti qiymati pul oqimlarini 
diskontlash usuli bilan baholash obyektidan foydalanishdan kelgan pul 
oqimlarining prognoz davridagi joriy qiymatlari va baholash obyektining 
prognoz davri tugaganidan keyingi joriy qiymati yig‗indisi sifatida 
aniqlanadi.
Pul oqimlarini diskontlash usulini qo‗llaganda baholovchi: 
- prognoz davri muddatini aniqlaydi; 
- prognoz davrida olinadigan pul oqimlari qiymatlarini hisoblaydi; 
- baholash obyektining prognoz davri tugaganidan keyingi qiymatini 
hisoblaydi; 
- diskontlash stavkasini hisoblaydi; 
- baholash obyekti qiymatini pul oqimlarining joriy qiymatlari va 
baholash obyektining prognoz davri tugaganidan keyingi joriy qiymatini 
qo‗shish yo‗li bilan aniqlaydi. 
31.
Prognoz davri sifatida, qoida tariqasida, shunday bir davr muddati 
olinadiki, uning mobaynida ko‗chmas mulk obyekti xarajatlar va 
daromadlarning muntazam bo‗lmagan oqimlarini yaratadi. 
32.
Prognoz davrida olinadigan pul oqimlari o‗lchovi sifatida quyidagi 
daromad turlaridan biri olinadi: 
- ehtimoliy yalpi daromad; 
- haqiqiy yalpi daromad; 
- sof operatsion daromad; 

---

378 
- soliqlar to‗langunga qadar qarzga xizmat ko‗rsatish bo‗yicha 
xarajatlar chegirib tashlangan sof operatsion daromadga teng bo‗lgan pul 
oqimi. 
Pul oqimlari nominal yoki real o‗lchovlarda hisoblanadi. 
33.
Baholash obyektining prognoz davri tugaganidan keyingi qiymati: 
- baholash obyektining prognoz davri tugaganidan keyingi qiymati 
uning baholash sanasidagi qiymati bilan solishtirganda qanchaga o‗zgarishini 
taxmin qilish yo‗li bilan; 
- prognoz davri qaysi yilda tugagan bo‗lsa, shu yildan keyin keladigan 
yil uchun daromad qiymatini to‗g‗ridan-to‗g‗ri kapitallashtirish yo‗li bilan 
aniqlanadi. 
34.
Diskontlash stavkasi quyidagi usullardan biri bilan hisoblanadi: 
- kumulyativ tuzish usuli bilan; 
- muqobil investitsiyalarni taqqoslash usuli bilan; 
- o‗xshash obyektlarning sotilishi haqidagi bozor ma‘lumotlarini 
ajratish usuli bilan. 
Diskontlash stavkasi qo‗llanilayotgan pul oqimining turiga muvofiq 
bo‗lishi va u bilan bir xil qiymatlarda hisoblanishi lozim. 
35.
Baholash obyekti qiymatini