O’zbekiston respublikasi oliy va o’rta maxsus ta’lim vazirligi o’rta maxsus kasb-hunar ta’limi markazi

Magnitli kuchaytirgichlar . 
Magnitli kuchatirgichning ishlash prinsipi o’zakni o’zgarmas tok bilan
magnitlanishi natijasida ishchi cho’lg’amlar induktivligining o’zgarishini
o’lchashga asoslangan . 
7.4-Magnitli kuchaytirgichning printsipial sxemasi 
7.4- rasmda uch sterjenli po’lat o’zak 1, boshqarish cho’lg’ami W
γ
dan tuzilgan
oddiy magnitli kuchaytirgichning sxemasi keltirilgan . Boshqarish cho’lg’ami
o’zgarmas tok manbaiga ulanib , o’zakni magnitlash uchun xizmat qiladi .

---

158 
Ishchi cho’lg’am va nagruzka R
n
ketma – ket bog’lanib o’zgaruvchi tok
manbaiga ulanadi . Ishchi cho’g’amlar shunday ulanishi kerakki , o’rta sterjenda
hosil bo’ladigan oqimlar bir - biriga qarama – qarshi yo’nalgan bo’lsin . Unda
har bir boshqarish cho’lg’amida hosil bo’ladigan e.yu.k . ham qarama yo’nalish
bir – birini kompensiyalaydi . Boshqarish cho’g’amida qancha tok ko’p bo’lsa
shuncha po’lat o’zak shuncha kuchli magnitlanadi va uning magnet
o’tkazuvchanligi μ kamayadi . Magnit o’tkazuvchanlikka proporsional ishchi
cho’lg’amlarning induktivligi L
n
kamayadi va quyidagi formula bilan aniqlanadi .
(7.5) 
Bu yerda: 
W
n
– o’ramlar soni;
S – o’zakning kesim yuzasi;
L – magnitli o’tkazgichning o’rtacha uzunligi.
Induktivlikni kamayishi nagruzka tokini ko’paytiradi .
)
(
)
(
2
1
n
h
wL
R
R
u
J



(7.6) 
Bu yerda:
U – o’zgaruvchan kuchlanishi;
R va R
h
– ishchi kuchlanishi burchak chastota;
ω –manba kuchlanishi burchak chasota.
Shunday qilib , W
b
cho’lg’amda toki J
b
o’zgarib , nagruzka toki J
h
ni 
o’zgartiriladi . Natijada nagruzkadan olinayotgan U
chiq
ko’payadi.
Magnitli kuchaytirgichning vibratsiya va qimirlashda ishga yaroqli
ekanligini , konstruksiyasining oddiyligi , uzoq muddat ishlatilishi va
kuchaytirish koyfisentiga ega ekanligi (10 000 va undan ko’p ) ularning
ko’pgina avtomatlashtirish sistemalarida qo’llanishiga imkon yaratadi . 
Ularning kamchiligi esa boshqarish noki J 
b 
bo’lmaganda bekor ishlash
tokining mavjudligi va boshqarish manba kuchlanishning qutbiga sezgir
emasligidir.