Олий ва ¤рта махсус таълим вазирлиги

(u)v chaquv, saylov, tanlov

(i)m terim, unum, yig`im

(i)q chopiq, buyruq

q (oq) sanoq, taroq, qiynoq

O`rin joy oti yasovchi qo`shimchalar ot va fe’l asosdan ot yasaydi.

• 
  loq o`tloq, qumloq
  
• 
  iston qabriston, guliston
  
• 
  zor gulzor, daraxtzor, olmazor
  
• 
  goh tomoshagoh, o`yingoh, saylgoh, oromgoh
  
• 
  don guldon, suvdon
  
• 
  xona sinfxona, oshxona, darshona
  
• 
  obod Do`mbirobod, Yunusobod, Yangiobod
  
• 
  ma bostirma, pistirma
  

Narsa oti yasovchi qo`shimchalar asosan fe’l asosdan ot yasaydi.

• 
  k to`shak, kurak
  
• 
  ik ko`rik, teshik
  
• 
  gi(-ki,-qi,-g`u) kulgi, tuyg`u, chopqi,supurgi
  
• 
  m chidam, to`plam, bog`lam,o`ram, chimdim
  
• 
  im (-um) kechirim, bo`g`im, tuzum
  
• 
  ma qo`llanma, uyushma, toshma
  
• 
  qin (-g`in) qirg`in, yong`in, bosqin
  
• 
  in (-un) tugun, yog`in
  
• 
  indi yuvundi, cho`kindi, chirindi
  
• 
  machoq topishmachoq, bekinmachoq
  
• 
  ak qarsak, pirpirak
  
• 
  a sharshara, g`arg`ara
  
• 
  os gulduros, sharros
  
• 
  ildoq chirildoq, xiqildoq
  

Sintaktik usul bilan qo`shma otlar yasaladi. Sintaktik usul bilan yasalgan qo`shma otlar tarkibi quyidagicha bo`ladi:

• 
  ot + otdan: asalari, gultojixo`roz
  
• 
  sifat + otdan: ko`ksulton, oqsoqol, olaqarg`a
  
• 
  son + otdan: beshvarmoq, mingoyoq, to`rtburchak, uchburchak
  

SIFAT YASALISHI

Sifatlar morfologik va sintaktik usullar bilan yasaladi.

Morfologik usul bilan sodda yasama sifatlar yasaladi: mevali, sersavlat, dilkash, jozibali. Sifat yasovchi qo`shimchalar ot, sifat, fe’l asoslardan sifat yasaydi:

• 
  li qo`shimchasi ko`p ma’noli qo`shimcha bo`lib:
  
• 
  asosdan anglashilgan narsa, predmetga egalikni: rasmli, bolali, mazmunli
  

- belgining kamligini: yog`li soch , suvli sochiq

- belgining ko`pligini: yog`li palov, go`shtli taom

-li qo`shimchasi asosan otdan sifat yasaydi. -dor, -ser, -va, -bo so`z yasovchi qo`shimchalari bilan sinonim bo`la oladi: soqolli-soqoldor, suvli-sersuv, ma’nili-vama’ni, obro`li-boobro`.