O zbekiiton fayi a L l I lari 4illiy jamiyaii nashkiyol


  Фрейд  3.  Психология  безсознательного.  М .,  1989;  Фрейд  3.  Введение



Download 10,33 Mb.
Pdf ko'rish
bet380/412
Sana12.09.2021
Hajmi10,33 Mb.
#172143
1   ...   376   377   378   379   380   381   382   383   ...   412
Bog'liq
Inson falsafasi. Choriyev A

1  Фрейд  3.  Психология  безсознательного.  М .,  1989;  Фрейд  3.  Введение 

в  психоанализ.  Лекции.  М .,  1991;  Фрейд  3.  “Я ”  и  “О но”  .  В  2  т.  Дайджест. 

Тбилиси,  1991  va  boshqalar.

2  Фромм  Э.  Здоровое  общество.  Дайджест  (психоанализ  и  культура).  М.,  1995.

3  Фромм  Э.  Бегство  от  свободы.  Дайджест.  М .,  1990;  Фромм  Э.  Анатомия 

человеческой  деструктивности.  М .,  1994.

389


eng  ilg‘or  fikr-mulohazalar  haqida  lom-mim  deyilmadi.  Insonning 

turli  ijtimoiy  fazilatlari  haqida  zo‘r  berib  gapirildi.  Amalda  esa  inson 

biologiyasi  vulgarlashtirildi.  Natijada,  inson  his-tuyg‘ulari  kamsitildi, 

jismi  esa  sotsiologiyalashtirilgan  o‘ziga  xos  ijtimoiy  shaklga  aylantirildi. 

Jamiyat  hayotida,  kundalik  turmushda  inson  ma’naviy  ehtiyojlari 

moddiy  ishlab  chiqarish  ehtiyojlariga  nisbatan  keyingi  o‘ringa  surib 

qo'yildi.  Moddiy  jabhada  ishtirok  etayotgan  kishilarni  haddan  ortiq 

ulug‘lash,  «hazrati  ishchi»,  «hazrati  dehqon»,  degan  uydirmalar 

o‘ylab  topildi.  Ma’naviy  ishlab  chiqarishda  halol  va  fidoyilik  qilayot- 

gan,  o‘n  yillab  zahmat  tortgan  olim,  yozuvchi,  shoir  mehnatini 

«ikkinchi  nav»  qarichi  bilan  o'lchash  urf  bo'ldi.  Inson  tani  (bi­

ologiyasi)  bilan  ma’naviyati  orasidagi  aloqadorlik  mexanizmi  chu­

qur  tahlil  etilmadi.  Moddiy  ishlab  chiqarishni  uzluksiz  kengaytirish 

tabiiy  resurslar  kamayib  ketishiga,  tabiat  muvozanatining  buzilishiga 

sabab  bo'ldi.  Fan-texnika  yutuqlarini  xalq  xo'jaligiga  tatbiq  etish, 

chunonchi,  turli  zaharli  ximikatlardan  foydalanishning  ortib  borishi 

odamlar  salomatligini  yemirdi.  Odamlar,  ayniqsa,  onalar  salomatli- 

gining  zaiflashishi  bilan  jismonan  majrah  tug‘ilgan  bolalaming  soni 

ko'payaverdi.  Tabiiyki,  jismi  zaif  kishining  ma’naviyati  ham  majruh 

bo'ladi.  Natijada,  jismonan  majruh,  ma’naviy  qashshoq  kishilar 

soni  yUdan-yilga  ortib  boraverdi.

S hunday 

qilib, 

inson 


u ch ta 

qudrat: 


tan a -ru h iy a t- 

ma’naviyatning  yig‘indisidir.  Insonning  biologik  holati  deganda, 

uning  tanasida,  ya’ni  jismida  sodir  bo'ladigan  morfofiziologik, 

genetik,  nerv-miyasida  ro‘y  bergan  va  berayotgan  elektroximik 

o‘zgarishlar,  uning  yoshi,  irqi,  jinsini  ifodalovchi  alomatlari 

tushuniladi.  Insonning  ruhiy,  ya’ni  psixologik  holati  haqida  fikr- 

mulohaza  yuritganda,  uning  his-tuyg‘ulari,  kayfiyati,  irodasi, 

temperamenti  tushuniladi.  Insonning  m a’naviyati  —  jamiyatda 

mavjud  bo'lgan  obyektiv  shart-sharoitlar  va  subyektiv  omillar, 

ayniqsa,  barcha  ijtimoiy  institutlar  amalga  oshirgan  tarbiyaviy- 

mafkuraviy  ta ’sir  natijasida  shakllangan  fazilatlar,  xislatlar, 

qobiliyatlar,  malakalar  yig‘indisidir.  M a’naviyat  insonning  ijti­

moiy  qiyofasini  vujudga  keltiruvchi  generator  vazifasini  bajaradi. 

M a’naviyatning  shakllanishida  inson  tafakkuri,  xotirasi,  tasawu- 

ri,  diqqati,  irodasi  ishtirok  etadi.  Bisotida  majud  bo‘lgan  butun 

bilimi,  tajribasi,  iste’dodi  namoyon  bo'ladi.

Yuqoridagi  fikr-mulohazalar  inson  murakkab,  bir  butun  bio- 

sotsial  uyushma  ekanligidan  dalolat  beradi.




Download 10,33 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   376   377   378   379   380   381   382   383   ...   412




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish