O. F. Fayzullayev, O. O. Fayzullayev, L. U. Maxmudov



Download 2,17 Mb.
bet8/66
Sana01.02.2023
Hajmi2,17 Mb.
#906290
1   ...   4   5   6   7   8   9   10   11   ...   66
Bog'liq
2 5336991744296748851

1.55. K2S.xH2O da suvning miqdori 45 % bo‘lsa, uning formulasi tarkibidagi x qanchaga teng. (Javob: x=5).
1.56. Natriy gidrofosfat (Na2HPO4.xH2O) kristallgidrati tarkibida 65,67 % kislorod bo‘lsa, kristallgidrat tarkibidagi x ning qiymati nechaga teng?
Yechish: Moddaning molekulyar massasini quyidagi formulalar yordamida hisoblaymiz:
Mr=1Ar(Na)+Ar(H)+Ar(P)+2Ar(O)+x[3Ar(H)+4Ar(O)]:
va Mr=142+18x.
Bu ikkala qiymat teng bo‘lganligi uchun ularni

tarzda yozib, tenglamani yechsak: x=7 bo‘ladi.
1.57. Elementlarning massa ulushlari bo‘yicha kristallgidratlar tarkibidagi x ni aniqlang:

  1. MgBr2xH2O, Br=54,79 %;

b) MgCl2xH2O, Cl=34,98 %;
c) Fe(NO3)3xH2O, N=10,4 %;
d) Al2(SO4)3(NH4)2SO4xH2O, S=14,11 %.
(Javob: a, b  6; c  9; d  24).
1.58. Kristallgidrat tarkibidagi vodorodning massa ulushi bo‘yicha x ni aniqlang:

  1. Na2HPO4xH2O, H=6,98 %;

b) NaH2PO4xH2O, H=3,85 %;
c) (NH4)2C2O4xH2O, H=7,04 %;
d) Al2(SO4)3(NH4)2SO4xH2O, H=6,18 %;
e) MgSO4xH2O, H=5,69 %.
(Javob: a  12; b  2; c  1; d  24; e  7).
1.59. Kristallgidrat tarkibidagi kislorodning massa ulushi bo‘yicha x ni aniqlang:

  1. Li2SO4xH2O, O =62,5 %; b) Cr2(SO4)3xH2O, O=67,04 %;

c) MgSO4xH2O, O=71,54 %; d) Na2SO4xH2O, O=69,56 %;
e) Mg(NO3)2xH2O, O=75 %; f) FeSO4xH2O, O=63,31 %;
g) Fe2(SO4)3K2SO4xH2O, O=63,69; h) Fe(NO3)2xH2O, O=66,67 %;
i) Fe(NO3)3xH2O, O=68,57 %; j) Fe(NO3)3xH2O, O=71,29 %;
k) Al2(SO4)3K2SO4xH2O, O=67,44 %;
l) Al2(SO4)3(NH4)2SO4xH2O, O=70,56 %;
m) Bi(NO3)3xH2O, O=46,19 %; n) FeCl2.xH2O, O=32,16 %.
(Javob: a 1; b 18; c, f 7; e – 6; d 10: g, k, l 24: h, i 6: j 9; m 5; n 4).

    1. EKVIVALENT. EKVIVALENTLAR QONUNI

Element ekvivalentining molyar massasi ( bundan keyin qisqalik uchun ekvivalenti), uning nisbiy atom massasi (Ar) va shu birikmadagi valentligi B orasida quyidagicha bog‘liqlik bor:



Kislota, asos va tuzlar ekvivalenti ular molekulyar massalarining negizligiga b nisbati shaklida aniqlanadi:

Almashinish reaksiyalarida qatnashadigan kislota, asos yoki tuzlarning ekvivalenti shu reaksiyada qatnashadigan bir valentli ionlar soni asosida topiladi. Masalan, 1 mol H2SO4 1 mol NaOH bilan ta’sirlashsa, kislota ekvitvalenti
, g/mol
2 mol NaOH bilan ta’sirlashganda esa
, g/mol
bo‘ladi.
Oksidlanish-qaytarilish reaksiyalarida qatnashadigan moddalar ekvivalentlarini topish uchun ularning molekulyar massalari shu reaksiyada qatnashadigan (modda bergan yoki qabul qilgan) elektronlar soniga bo‘linadi. Birikmaning ekvivalenti deganda, uning tegishli reaksiyada vodorodning bir ekvivalenti (1,008 massa qismi) yoki kislorodning bir ekvivalenti (8 massa qismi) yoxud boshqa moddaning bir ekvivalenti bilan reaksiyaga kirishadigan miqdori tushuniladi. Xulosa qilib aytganda, moddalar bir-biri bilan ekvivalentlariga mutanosib miqdorlarda reaksiyaga kirishadilar. Shunga ko‘ra quyidagini yozish mumkin:

Bu formula asosida faqat moddaning massasi, massa ulushi va ekvivalenti hisoblanib qolmasdan, uning tabiati, ya’ni qaysi element yoki moddaligi ham aniqlanadi.

Download 2,17 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   4   5   6   7   8   9   10   11   ...   66




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish