N. N. Zaripov kompyuter grafikasi

SAVOL VA TOPSHIRIQLAR

1. 
   Kompyuter grafikasida soha necha xil usulda berilishi mumkin.
   

2. 
   Sohani tashkil etuvchi tashqi nuqtalari.
   

3. 
   Soha chegarasi bilan berilishi.
   

3.3. Kesishma algoritmlari (Sazerlend-Koena)

Kompyuter ekraniga chiqarish kerak bo`lgan tasvirni biror berilgan chegara bo`yicha kesilishi keng qo`llaniladi. Ko`p hollarda chegara sifatida to`g`ri to`rtburchakli soha ishlatiladi, xususan kompyuter ekrani. Kesmani biror bir

47
to`rtburchakli soha bilan kesilish oddiy va effektiv algoritmini ko`ramiz.

Faraz qilamizki bizga (x₁,y₁) va (x₂,y₂) nuqtalari bilan kesma berilgan bo`lsin.

To`g`ri burchakli to`rtburchak esa quyidagi qiymatlar bilan berilgan bo`lsin:

xmin, ymin, xmax, ymax

(3.3.1)

Xususiy holni ko`ramiz, ya’ni kesmaning bir uchi to`g`ri to`rtburchakli sohani ichida, ikkinchisi esa tashqarida joylashgan bo`lsin. Aynan shu holat bizni kiziktiradi. Bu yerda kesmani soha chegarasi bilan kesilish nuqtasi topish kerak. Faraz qilamizki (x<sub>1</sub>,y<sub>1</sub>) nuqta to`g`ri burchakli to`rtburchak tashqarisida, (x₂,y₂) nuqta esa soha ichida yotsin. Ushbu masalani echishda (x₁,y₁) va (x₂,y₂) nuqtalaridan o`tuvchi to`g`ri chiziq tenglamasidan foydalanamiz. Qaralayotgan masalada, ya’ni kesilish nuqtasini aniqlash jarayonida quyidagi hollar bo`lishi mumkin:[5]

If X₁min then X₁=X_min

If Y₁min then Y₁=Y_min

If X₁max then X₁=X_max

If Y₁max then Y₁=Y_max

Bu yerda (x,y) biz qidirayotgan nuqtaning koordinatalari, ya’ni soha bilan kesilgandan so`ng kesma (x,y) va (x2,y2) nuqtalari orqali ifodalanadi.

Koordinatalar sistemasi