Maxsus pedagogika

2. 
Kombinatsiyalashtirilgan yoki murakkab darslar. 
Bu dars bir qancha 
didaktik m aqsadlarni ko‘zlaydi (yangi m aterialni tu sh u n tirish , uni 
mustahkamlash, aw al o ‘tilganlarni takrorlash va bilimlarni hisobga olish, 
tekshirish). Bu esa o ‘qitish jarayonining bir qancha bo‘laklariga mos keladi. 
Darsning har bir qismi oz vaqt (10—15 daqiqa) davom etadi, faoliyat
93

---

turi ham dars davomida tez o ‘zgarib turadi. Berilgan rejadagi darsni 
o ‘zlashtirish, o kquvchilarning faoliyatini rang-barang qilish imkoniyati va 
birinchi darsning o ‘zida o ‘zlashtirish jarayoni deyarli ham m a bosqichlarda 
qo ‘shib olib borish imkoniyati, bilimlar hajmining uncha katta emasligidan 
bo‘lib, quyi sinf o ‘quvchilari bilan ishlashni qulaylashtiradi.
3. Amaliy 
darslar. 
Bu darslarda o ‘rganilayotgan materialni qaytadan 
tushunib yetish, esga tushirish va qo‘llash, uni mustahkamlashga erishish 
maqsadi ko‘zda tutiladi. 0 ‘quvchilar masalalar yechishni mashq qiladilar, 
o ‘rgangan qoidalar bo‘yicha mashqlar bajaradilar, ko‘nikma va malakalami 
mukammallashtiradilar, avval o ‘rgangan fakt va tushunchalam i yangidan 
tu sh u n ib yetadilar. M aterialni dastlabki anglash jaray o n id a yetarli 
o ‘zlashtirilmagan yoki um uman o ‘zlashtirilmagan qoidalarni bilib oladilar.
M a’lumki, bilim, ko‘nikma va malakani mustahkamlash qayta tiklash, 
mashq qilish va ijobiy mustahkamlashga bo‘linib, o ‘zaro ajralmas bog‘liqlikda 
va doim o aloqada bo ‘ladi. Amaliy darslar bir xil b o ‘lmasligi zarur. 
0 ‘quvchilaming ishga qiziqishi davom etishi uchun o kqituvchi bunday darslarga 
puxta tayyorlanishi, turli ishlarni tanlashi, darsning jihozlanishi va qismlarga 
b o iin ish in i aniq ishlab chiqishi kerak. Bu darslar o ‘quvchilar ishlab 
chiqarishda, ustaxonalarda, kasbga o ‘rgatish jarayonida ishlayotganlarida 
o4iladi, lekin ular m atematika, tabiatshunoslik, geografiyani o ‘rganish 
jarayonida ham qo‘llaniladi.