161.Пахта мустақиллигига эришиш учун кураш ва унинг оқибатлари. Коллективлаштириш пахтачиликка ёмон таъсир килди. Маъмурий буйрукбозлик тизимининг мустахкамланиши факат пахта етиштиришни кўпайтириб, республика иктьисодиётини хом ашў тайёрлашга олиб келди. Узбекистон кишлок хўжалигини умумийлаштириладиган йирик ишлаб чикариш йўлига ўтказиш мамоакатнинг пахта мустакиллигини киска муддатларга кўлга киритиш масалаларини хал этиш билан чамбарчас богланди. 1929-1932 йилларда гуза экиладиган ер майдонларини 550 минг га дан 928 минг га гача кенгайтирилди, ялпи пахта хосили эса 652 тоннадан 752 минг тоннага етказилди. 1932 йили республика энди совет иттифоки пахта хосилининг 60 фоизини берди. Мана шу пайтдан бошлаб хориждан пахта олиб келиш ткухтатилди. Бирок пахта ишлаб чикгаришни купайтириш экин майдонларини кенгайтириш асосидагина амалга оширилди. 1939 йилда ялпи пахта хосили деярли 1 млн 583 минг тоннага етди. Пахта хосилдорлиги эса гектарига 17,8 центнерни ташкил этди. 1948 йили "Ташсельмаш" заводи пахта териш машиналарини чикара бошлади. Бирок бутун техниканинг МТСда булиши салбий окибатларга олиб келди. Кушиб ёзиш холлари кенг расм булиб кетди.
162.Қишлоқ хўжалигини жамоалаштириш сиёсати ва унинг оғир оқибатлари.20-йилларнинг охирларидан бошлаб кишлокда бозор муносабатлари мухити тобора кўпрок бархам топа бошлади. 1929 йил кузидан бошлаб совет давлати кооперацияни ривожлантириш сиёсатини хар томонлама жамоалаштириш сиёсати билан алмаштирди, алмаштирилганда хам юкоридан "тикиштириш" йўли билан алмаштирилди. Ялпи жамоалаштириш арафасида Урта Осиё партия матбуоти жамоалаштириш суръатларини жадаллаштириш учун Урта Осиё республикалари хамма имкониятларга эга деган хато фикрни ёритиб борди. Шунга асосланиб Узбекистон Компартияси Марказий Комитети 1930 й.17 февралда "жамоалаштириш ва кулок хўжаликларини тугатиш тўгрисида"ги карор кабул килди. Бу карорда республикада ялпи жамоалаштириладиган 17та район белгилаб берилди, лекин уларнинг кўпсилигида бунинг учун шароитлар йўк эди. Колоў хўжаликларни тугатиш кампанияси Узбекистонда 1930 й. февралдан бошлаб авж олди. Кампания, худди бошка респукбликалардагидек, конунлар ва инсон хукукларини кўпол равишда бузиш холлари билан биргаликда давом этиб борди ва кулок жадал жамоалаштириш хўжаликларини тугатиш ўрта хол дехконларга нисбатан зўрлик килиш республикадаги сиёсий вазиятни кескинлаштирди. Дехконларнинг норозилиги кучайиб бориб, айрим районларда оммавий чикишларга кучайиб бориб кетди. 1930 й.25 февралда улар Фаргона округининг бир канча районларда оммавий чикишларга айланиб кетди. Узбекистонда кишлок хўжаликларини жамоалаштириш расман 1932 йили поёнига етказилди. Шу вактга келиб, республикадаги дехкон хўжаликларининг 75 фоизга якин кисмини умумлашттирилган сектор бирлаштириб олди.