J., Barakayev N. R. Tizimli tahlil va qaror qabul qilish asoslari

Echim variantlarini ishlab chiqish. 
Muammo aniqlanib, muammoli vaziyat o‘rganilgandan keyin, ushbu 
muammoni qanday qilib echib bo‘ladi degan savol tug‘iladi. Vaziyatning 
nostandartligi 
muammoni 
echishda 
eski, 
mavjud 
tajribani 
ishlatishni 
qiyinlashtiradi, xatto yo‘qqa chiqaradi. Vaziyat bizdan muammoga yangicha nazar 
tashlashga, yangi echimini qidirishga, unumli ijodiy fikrlashga majbur etadi. 
Amaliyotda muammo bo‘yicha bo‘lajak xarakatni aniqlashning evristik 
uslublaridan muammoni dekompozitsiya qilish, paralel vazifalarni ilgari surish, 
asosiy vazifalarni aniqlash, ilgari surilgan vazifalar orasidagi munosabatlarni 
o‘rganish, analogiya, vaziyatning rivojlanishini oldindan aytish (prognozlashtirish), 
gipotezalar (bo‘lishi mumkinlik) oqibatini aniqlash va xisobga olish kabi usul va 
uslublar qo‘llaniladi.
 
Muammoni dekompozitsiya qilish, uni majmuaviy yondashuv asosida 
kichik vazifalarga bo‘lish.
Bunda biz muammoning ichidagi muammochalar, ular orasidagi 
munosabatlarni o‘rganamiz, qaysi vazifani oldin, qaysi birini keyin keyin echish 
kerakligini aniqlaymiz. 
Paralel vazifalarni ilgari surish, yani muammoning echimini boshqa, shunga 
o‘xshash vaziyatlarni xal qilishda ishlatsa bo‘ladimi degan savolga javob 
berishimiz lozim. SHu bilan biz kuch va vositalarimizni tejagan bo‘lamiz. 

---

275 
Muammoning asosiy vazifalarini aniqlash
, muammoning ichida shunday 
vazifalarni topishni ko‘rsatadiki, ularning echimi butun muammoning echimini 
yaqinlashtiradi. 
Ilgari surilgan vazifalar ichidagi o‘zaro munosabatlarni aniqlash, muammo 
bo‘yicha qaror ishlab chiqarishning asosiy uslublaridan biri bo‘lib, muammoni xal 
qilish uchun kerak resurslarni aniqlab beradi. Muammoning echmi uchun qanday 
kuch va vositalar kerakligini aniqlaydi. 
Analogiya 
- shunga o‘xshash muammolarni xal qilish tajribasidan 
foydalanishni anglatadi. Muammoning o‘zi echish jarayoni ilgari o‘z echimini 
topgan muammo bilan solishtirib boriladi. O‘xshashliklar topiladi. Lekin xech 
qachon ikkita bir xil narsa bo‘lmagandek va o‘zgarishlar bo‘lishi mumkinligini 
inobatga olib,muammoga yarasha yangi, unga mos echim qidirish esdan 
chiqmasligi zarur.