Hayvonot dunyosining zamonaviy sistemasi

1-jadval 
O‟simliklarda turlarning ekologik guruhlar bo‟yicha taqsimlanishi holati 
Qoqio‟tdoshlar oilasi 
Jami t
u
rlari
 
Burchoqdoshlar oilasi 
Jami t
u
rlar
 
O‟simliklar 
Ekologik guruhlar 
O‟simliklar 
Ekologik guruhlar 
pa
ra
ri
zobiont
lar
eusapr
obiont
lar
De
visapr
obiont
lar
fitoge
lm
int
lar
pa
ra
ri
zobiont
lar
eusapr
obiont
lar
de
visapr
obiont
lar
fitoge
lmi
ntl
ar
Andiz 
12 
7 
15 
26 
58 
Otquloq
14 
4 
17 
22 
57 
Sachratqi 
11 
2 
13 
22 
48 
Astragal
10 
3 
14 
16 
43 
Karrak 
13 
3 
16 
21 
53 
Sebarga
9 
2 
12 
13 
36 
Bo‘tako‘z 
7 
2 
18 
19 
46 
Yantoq
8 
4 
17 
31 
60 
 
4-guruh
. Parazit fitogelmintlar guruhi boshqa ekologik guruh nematodalaridan farqli ravishda 
ancha keng tarqalganligi va turli tumanliligi bilan ajralib turadi. Ushbu guruh vakillari tadqiq etilgan 
o‘simliklar faunasi tarkibida asosan Aphelenchida va Tylenchida turkumlaridan iborat 36 turni tashkil 
etdi. Fitogelmintlar har ikkala oila o‘simliklarining yer usti va yer ostki vegetativ a‘zolarida, rizosfera 
tuprog‘ining ustki qatlamlarida dominant turlar sifatida qayd etildi. Bunday turlarga Paraphelenchus 
pseudoparietinus, Aphelenchoides parietinus, Ditylenchus destructor, Ditylenchus dipsaci, 

---

18 
Pratylenchus 
pratensis, 
Tylenchus 
davainei, 
Aglenchus 
agricola, 
Rotylenchus 
robustus, 
Helicotylenchus multicinctus, Merlinius dubius, Paratylenchus macrophallus kabilarni ko‘rsatib o‘tish 
o‘rinlidir.
Olib borilgan tadqiqot natijalariga asoslanib G‘arbiy Zarafshon tog‘ tizmasining tog‘oldi 
zonasida o‘suvchi yovvoyi ko‘p yillik o‘simliklar nematodafaunasida uchrovchi turlar asosan 
Rhabditida, Aphelenchida va Tylenchida turkumlariga mansub bo‘lishi, Enoplida, Plectida, 
Monhysterida, Dorylaimida va Mononchida turkumlari turlari nisbatan kam tarqalganligi ma‘lum 
bo‘ldi. Aniqlangan turlarning aksariyati parazit fitogelmintlar va devisaprobiontlar ekologik guruhiga 
tegishliligi qayd etildi. Burchoqdoshlar oilasidan yantoq va otquloq, qoqio‘tdoshlar oilasidan esa andiz 
o‘simligi faunasi turli-tumanligi, turlarining aksariyati parazit fitogelmintlar guruhiga mansubligi 
ularning ildiz sistemasining nisbatan yaxshi taraqqiy etganligi va shirali ekanligi bilan tushuntirish 
mumkin.