Физика фани ўқув хонаси ва лаборатория хоналарининг жиҳозланиш талаблари ва хавфсизлик техникаси қоидалари. Физика фанини ўқитишда кўргазма ва тажрибаларни ўтказиш методикаси

Ўтказгичларнинг параллел уланишини ўрганиш


Керакли асбоб ва материаллар: ток манбаи (чўнтак фонари батареяси ёки ишқорли аккумулятор), иккита лампочка, вольтметр, амперметр, калит, уловли симлар.
Ишдан мақсад: занжирни йиғиб ўтказгичларнинг параллел
улашни ўрганиш.
Ишнинг бажарилиш тартиби:
1
. Расмда тасвирланган схема бўйича занжир йиғинг.

2. Параллел уланган ўтказгичларнинг учларидаги кучланишни ўлчанг.

3. Амперметрни асосий занжирга ва тармоқларга галма-гал улаб, улардаги ток ва кучланишни ўлчанг. Ўлчаш натижаларини жадвалга ёзинг.
4. Олинган натижаларга асосан қисмнинг ва айрим тармоқларнинг ўртача қаршилигини ҳисоблаб чиқаринг.

Занжирнинг бутун қис-мидаги кучланиш U (B)	Ток кучи mA	Занжирнинг бутун қисми қаршилиги R (Om)	Биринчи лампоч-кадаги кучланиш U1 (B)	Биринчи лампочка- даги қар- шилик R1 (Om)	Иккинчи лампочка-даги кучланиш U2 (B)	Иккинчи лампочка даги қаршилик R2(Om)

5. Айрим ўтказгичлардаги ток кучларининг I=I₁+I₂ йиғиндисини асосий занжирдаги I=U/R ток билан таққосланг. Тажрибанинг натижаси R=(R_1*R₂)/(R₁+R₂) билан аниқланади.