Davlatiy moliya

Valyuta  cheklovlari.  Ushbu  tadbir  eksport  qiluvchilarning  xorijiy 

valyutalardagi  tushumlaridan  foydalanishni  cheklash,  xorijiy  valyutani  import 

qiluvchilarga  sotishni  litsenziyalash  orqali  amalga  oshiriladi.  Shuningdek,  u 

valyuta  operatsiyalarini  maxsus  ruxsatnomaga  ega  bo’lgan  banklarda  amalga 

---

559 

oshirilishi  hamda  to’lov  balansidagi  defitsitni  kamaytirish  maqsadida,  kapital 

eksportini    chegaralash  va  uning    oqib    kelishini  rag’batlantirish,  tovarlar 

importini chegaralashga qaratilgan tadbirlar yig’indisi sifatida ham e’tirof etiladi. 

XX asrning 70-yillari oxiri 80-yillarining boshlarida joriy operatsiyalar bo’yicha 

yuritilayotgan  siyosatning  erkinlashuviga  qaramasdan,  konvertirlanadigan 

valyutaga ega bo’lgan mamlakatlarning deyarli 90 foizida  kapitallarning xalqaro 

harakatida turli xil cheklovlar  mavjud bo’lgan. EIning ko’pchilik davlatlari ushbu 

cheklovlarni faqatgina o’tgan asrning 90-yillariga kelib bekor qildi. 

Moliya  va  pul–kredit  siyosati.  To’lov  balansidagi  defitsitni  bartaraf  etish 

maqsadida  eksport  qiluvchilarga  byudjet  subsidiyalari  beriladi,  protektsionistik 

maqsadlarda import bojlari oshiriladi, mamlakatga pul oqimining kirib kelishini 

rag’batlantirish  maqsadida  qimmatli  qog’ozlar  egasi  bo’lgan  xorijliklardan 

olinadigan soliqlarni bekor qilish kabi chora-tadbirlardan keng foydalaniladi.