Çolpan’in köŞe yazilari (İnceleme-metiN)

1.2.
 
Eserleri 
Çolpan, erken yaşlarda edebiyatla ilgilenmeye başlamış ve 41 yıllık kısa ömrüne 
çok fazla eser sığdırmıştır. Yazdığı dönemde büyük ses getiren bir yazar olmuştur. 
Bununla birlikte pek çok yazar ve şairi de etkilemiş, fikirleri ve dünya görüşüyle çok 
sayıda kişiye örnek olmuştur. Yazmış olduğu şiirler, hikâyeler, makaleler ve yapmış 
olduğu çeviriler başta Türk lehçeleri olmak üzere İngilizce, Rusça, Almanca ve Fransızca 
gibi pek çok dile çevrilmiştir.
1.2.1.
 
 Şiirleri 
1)
“Çolpan’ın şiirlerinin bir kısmı antoloji ve mecmualarda yayınlandı. 1922 
yılında Taşkent’te yayımlanan Özbek Yaş Şairleri antolojisinde Çolpan’ın 1921 yılına 
kadar yazdığı 14 şiiri yer aldı. Gözel Yazğıçlar (1925), Edebiyat Parçaları (1926) 

---

53 
mecmualarında ayrıca Taşkent, Semerkant, Hokand, Kazan, Bakü ve Bahçesaray’da 
neşredilen gazete ve dergilerde muhtelif şiirleri neşredildi” 
(Baydemir, ?: 3).
 
2)
Uyğanış (Uyanış): Çolpan’ın 1922 yılında Taşkent’te Arap harfleriyle neşredilen 
ilk şiir kitabıdır. Bu kitapta 19 şiir yer almaktadır. Kitapta yer alan şiirler 1920-1922 
yılları arasında Çolpan’ın ilk yazdığı şiirlerdir. Şiirler; Yurt Kaygısı, Ümid ve İman, 
Çöriler Uçun, Sezgiler ve Sevgi olarak beş bölüm başlığı altında toplanmıştır.
3)
Bulaklar (Pınarlar): 1924 yılında Taşkent’te Arap harfleriyle neşredilen bu kitap 
Çolpan’ın ikinci şiir kitabıdır. Bu eserde 26 şiir yer almaktadır. Şiirler; Şark Uçun, 
Sezgiler, Sevgi, Kara Yollar ve Kar Yolıda olarak beş bölüm başlığı altında toplanmıştır. 
4)
Tañ Sırları: 
“Çolpan’ın üçüncü şiir kitabıdır. 1926 yılında Arap harfleriyle 
Türkistan Cumhuriyeti Devlet neşriyatı olarak Taşkent’te basılmıştır. Kitapta 60 şiir 
bulunmakta. Bunlar 1923-1926 yıllarında yazmış olduğu şiirleridir. Kitabın başında 
Çolpan’ın bir portresi bulunmaktadır. Portrenin altında iki mısralık bir spot yer almıştır. 
Sonraki sayfada “Tañ Sırları” yazısının altında bir dörtlük göze çarpmaktadır. Burada 
Çolpan, “Oyġanış”, “Bulaklar” ve “Tañ Sırları” adlarını kullanarak şiiriyle hayatı 
arasında paralellik kurmuştur” 
(Özbay, 1994: 21). 
5)
Koşuklarım (Şarkılarım/Türkülerim): Taşkent’te 1935 yılında basılan bu eserde, 
büyük siyasi baskıya ve tehditlere maruz kalan Çolpan’ın sistem lehine zorla yazdırılmış 
şiirleri de yer almaktadır. 
6)
Saz: Yine 1935 yılında neşredilen bu eserde de Çolpan’ın sistem lehine zorla 
yazdırılmış şiirleri yer almaktadır. 
Çolpan’ın şiirlerinde şekil bakımından dörtlük nazım birimi hâkim olsa da 
yeniliklerde görülmüştür. Ayrıca Çolpan, kafiye, redif ve vezinde de yenilikler yapmıştır. 
Çolpan, şiirlerini genellikle aruz ve hece vezniyle yazmıştır. Bunun yanında serbest 
şiirleri de bulunmaktadır. Çolpan’ın kullandığı dil ve üslup onu yeni Özbek şiirinin 
kurucusu ve en büyük şairi yapmıştır. Şiirlerinde Türkçenin yapısında olmayan Arapça 
ve Farsça terkipler yoktur. Kullandığı üslup ise sade ve yalın olmasına karşın şiirlerinin 
çoğunda derin anlamlar vardır.