Çolpan’in köŞe yazilari (İnceleme-metiN)

 
 Roman 
Çolpan’ın Gece ve Gündüz adlı iki ciltlik bir romanının olduğu, bu romanın birinci 
cildi olan Gece’yi Moskova da bulunduğu 1932-1934 yılları arasında yazdığı 
bilinmektedir. Romanın birinci cildine ulaşılmış ancak ikinci cildi olan Gündüz’e 
ulaşılamamıştır. Elde bulunan birinci cilt ise 1936 yılında Taşkent’te neşredilmiştir. 
1.2.5.
 
 Çevirileri 
1)
Cariye Kız (Turgenyev’den) 
2)
İvan İvanoviç ile İvan Nikoforoviç’in Öyküsü (Gogol’dan) 
3)
Asılan Yedi Kişinin Hikâyesi (Leonid Andreev’den) 
4)
Seyahat Eden Kız (Tagor’dan) 
5)
Melike-i Turandot (Carlo Gozzi’den) 
6)
Hamlet (Shakespeare’den) 
7)
Ana (Maksim Gorki’den) 
8)
Muhtelif Şiir Tercümeleri 
1.2.6.
 
 Gazete ve Dergilerde Yayımlanan Çeşitli Yazıları 
“Çolpan’ın 1914-1937 yılları arasında edebi-tenkidî makalelerinin sayısı yüzün 
üzerindedir. Bu makalelerin çoğu 1920’li yıllara aittir” 
(Baydemir, ?: 3). 
 
 

---

56 
II. BÖLÜM 
2.
 
KÖŞE YAZILARININ YAYIMLANDIĞI GAZETE VE DERGİLER 
Tezde incelenen 72 makale, 1914 yılından başlayarak 1937 yılına kadar çeşitli 
gazete ve dergilerde yayımlanmıştır. Yayımlandıkları gazete ve dergiler kendi 
dönemlerinde büyük ses getiren yayın organları olmuşlardır. Çolpan’ın köşe yazıları 
toplamda 20 farklı gazete ve dergide yayımlanmıştır. İki köşe yazısının ise hangi gazete 
veya dergide yayımlandığına dair bir bilgiye ulaşılamamıştır. Aşağıda köşe yazılarının 
yayımlandığı gazete ve dergilerin adları ile birlikte hangi gazete ve dergide kaç köşe 
yazısı yayımlandığına dair liste bulunmaktadır. 
1.
“Türkistån” [Türkistan] Gazetesi= 19 Köşe yazısı 
2.
“Färğånä” [Fergana] = 9 Köşe yazısı 
3.
“Mäårif vä Oqitguvçi” [Eğitim ve Öğretmen] Dergisi = 6 Köşe yazısı 
4.
“Qizil Özbekistån” [Kızıl Özbekistan] Gazetesi = 6 Köşe yazısı 
5.
“Gülistån” [Gülistan] Dergisi = 5 Köşe yazısı 
6.
“Zäräfşån” [Zerefşan] Gazetesi = 4 Köşe yazısı 
7.
“Iştiråkiyun” Gazetesi = 3 Köşe yazısı 
8.
“Yeryüzi” [Yeryüzü] Dergisi = 3 Köşe yazısı 
9.
“Sädåi Türkistån” [Türkistan’ın Sesi] Gazetesi = 2 Köşe yazısı 
10.
“Sädåi Färğånä” [Fergana’nın Sesi] Gazetesi = 2 Köşe yazısı 
11.
“Åynä” [Ayna] Dergisi = 2 Köşe yazısı 
12.
“Yängi Färğånä” [Yeni Fergana] = 1 Köşe yazısı 
13.
“Yårqin Turmuş” [Parlak Hayat] Dergisi = 1 Köşe yazısı 
14.
“Şorå” Dergisi = 1 Köşe yazısı 
15.
“Turån” [Turan] Gazetesi = 1 Köşe yazısı 
16.
“El Bayråği” [Halk Bayrağı] Gazetesi = 1 Köşe yazısı 
17.
“Qizil Bayråq” [Kızıl Bayrak] Gazetesi = 1 Köşe yazısı 
18.
“Därxån” [Serbest] Gazetesi = 1 Köşe yazısı 
19.
“Şarq Häqiqäti” [Şark Hakikati] Gazetesi = 1 Köşe yazısı 
20.
“Mäşålä” [Meşale] Dergisi = 1 Köşe yazısı 
21.
Belirsiz = 2 Köşe yazısı 

---

57 
Oluşturulan liste de görüldüğü üzere Çolpan’ın yayımlanan köşe yazılarından 19 
tanesi “Türkistan” gazetesinde yayımlanmıştır. Bu gazetede yayımlanan köşe yazılarının 
yayımlanma tarihleri ise 1921 – 1924 arasında değişmektedir. Ekim devriminden sonra 
çıkan “Türkistan” gazetesinin yayın ömrü de 1921 – 1924 tarihleri arasında olmuştur. Bu 
gazete Sovyet matbuatı olarak adlandırılan gazetelerden biridir.
İkinci olarak en çok köşe yazısının yayımlandığı “Fergana” da 9 köşe yazısı 
bulunmaktadır. “Fergana” 1921 yılında yayın hayatına başlamış yayın bir organıdır. 
“Fergana” da tıpkı “Türkistan” gazetesi gibi Ekim devriminden sonra çıkmaya başlamış 
ve Sovyet matbuatının mensubu sayılmıştır. Burada yayımlanan köşe yazılarının 
yayımlanma tarihleri 1923 – 1924 yıllarıdır.
“Maarif va Okitguvçi” dergisinde 1925 – 1927 yılları arasında yayımlanan 6 köşe 
yazısı bulunmaktadır. Bu dergi Ekim İhtilali’nden 1929 yılına kadar olan dönemde çıkmış 
dergilerden biridir.
1935 – 1937 yılları arasında 6 köşe yazısının yayımlandığı “Kızıl Özbekistan” 
gazetesi, çıktığı dönemde Özbekistan’da baş yayın organı olarak kabul edilmekteydi. 
Çolpan’ın “Gülistan” dergisinde ise toplamda 5 köşe yazısı bulunmaktadır. Bu 
yazılar 1935 – 1936 yılları arasında yayımlanmıştır. 
Çolpan’ın yazmış olduğu 4 köşe yazısı “Zerefşan” gazetesinde 1927 yılında 
yayımlanmıştır.
Ekim devriminden sonra çıkan gazetelerden biri olan “İştirakiyun” gazetesi, Sovyet 
matbuatı olarak adlandırılan gazeteler arasında yer almaktadır. Bir yıllık ömrü olan 
“
İştirakiyun” gazetesinde Çolpan’ın 3 köşe yazısı yayımlanmıştır. Yazmış olduğu bu 3 
köşe yazısı 1920 yılında yayımlanmıştır.
“Yeryüzü” dergisinde Çolpan’ın yayımlanan 3 köşe yazısı bulunmaktadır. Bu 
yazılar her yıl birer tane olmak üzere 1926 – 1928 yılları arasında yayımlanmıştır.
Çolpan’ın 2 köşe yazısının bulunduğu “Sedai Türkistan” gazetesi döneminde en 
ünlü gazetelerden biridir.