Бухоро давлат университети

Назорат саволлар
1. Зиркдошлар оиласига мансуб ўсимликларнинг Ер куррасида тарқалиши ҳақида нималарни биласиз?
2. Зиркдошлар оиласига мансуб ўсимликларнинг қандай ҳаёт шакллари мавжуд?
3. Зиркдошлар оиласига мансуб ўсимликларнинг гул тузилишининг ўзига хос хусусиятлари нимада?
4. Нима учун зирклар қўш гулқўрғонли ҳисобланади?
5. Зиркларнинг халқ хўжалигида қандай аҳамияти бор?

12 – МАШҒУЛОТ.

Мавзу . Айиқтовондошлар оиласи.
Материал : Айиқтовон , исфарак , оташак , туркумларига мансуб ўсимлик турларининг гербарийлари .
Машғулот мақсади .
Айиқтовондошлар оиласига мансуб маҳаллий шароитда ўсувчи вакилларининг тур таркибини аниқлаш , уларнинг морфологик тузилишини ўрганиш ва хўжалик аҳамиятини билиб олиш.
Бўлим: Magnoliophyta - Магнолиятоифалар
Синф: Magnoliopsida - Магнолиясимонлар
Синфча: Ranunculidae - Айиқтовонкабилар
Қабила: Ranunculales - Айиқтовоннамолар
Оила: Ranunculaceae - Айиқтовондошлар
Вакиллар:
1. Ranunculus acer – Захарли айиқтовон
2. Delphinium semibarbatum – Исфарак
3. Ceratocephalus testiculatus – Оташак , Учма

ТОПШИРИҚЛАР ВА ИШ ТАРТИБИ .

1. 
   Оила вакилларининг гербарийлари ёки тирик объектлари асосида уларнинг характерли хусусиятларини ўрганиш. Илдиз системаси билан танишганда , қайси вакилларида попук илдизлилиги ва қайси вакилларининг илдизида тугунак борлигига эътибор беринг.
   
2. 
   Тирик объектда ёки фиксацияланган материалларда гул ва мева тузилиши билан танишинг . Гул тузилиши билан танишганда унинг қандай гул ўрнига эга эканлиги , гули тўғрими ёки қийшиқми , гул аъзоларининг сони ва жойлашишини (ациклик , гемициклик , циклик) лупа ёрдамида текширинг . Нектардонларнинг бор йўқлигини аниқланг. Ўсимликнинг қандай шохланишини ҳам аниқланг . Чангчиларини олиб , уларнинг жойлашиш характерига эътибор беринг . Гулда уруғчилар қандай жойлашган .
   
3. 
   Гул тузилиши формуласи ва диаграммасини чизинг.
   
4. 
   Мева типларини аниқланг ва уларнинг тарқалишига мосланишига ҳам эътиборни қаратинг. (67 расм)
   
5. 
   Гербарий ва тирик объектдан оиланинг 2-3 вакилини аниқлагич ёрдамида туркум ва турларини аниқланг .
   
6. 
   Юқоридаги топшириқлар асосида оила вакилларининг вегетатив ва генератив органларининг тузилиши билан танишгандан сўнг ишнинг якуни сифатида характерли белгиларни ва ҳаёт формасини ёзинг . Ўрганилган турларини хўжалик аҳамиятини ҳам кўрсатинг .
   

13 – МАШҒУЛОТ .