“bozor iqtisodiyoti nazariyasi-rivojlangan mamlakatlar bozor tajribasi”


-mavzu bo’yicha tarqatma material



Download 8,11 Mb.
bet157/166
Sana27.02.2022
Hajmi8,11 Mb.
#473608
1   ...   153   154   155   156   157   158   159   160   ...   166
Bog'liq
Bozor iqtisodiyoti nazariyasi

8-mavzu bo’yicha tarqatma material


Eng maqbul qaror qabul qilish masalasi
Charter kompaniyasining zavodi uchun joy tanlash masalasi birinchi karashda juda oddiy kurinadi: fakatgina potentsial hududlarni kurib chikib, ishchi kuchining joylashuvi, transport sistemasining rivojlanish darajasi, nisbatan arzon baholi elektr energiyasining mavjudligi, maxalliy va davlat mikyosidagi solik konunchiligi to’g’risida tasavvur xosil kilishning uzi etarli. Tanlangan hudud kompaniyaning aksiyadorlariga investitsiyadan eng katta foyda keltiradigan hudud bulishi kerak. Turtta hudud oxirgi tanlov uchun kurib chikildi.
Shunga karamay, Charter kompaniyasining menejmenti holatni chukurrok urgangani sari boshka savollar paydo bula boshladi. Shu savollardan biri ishchi kuchi bilan boglik edi. Kompaniyaning mavjud filiallarida ishchilarning Yangi yoki boshka filiallarga utishi borasida juda kattik intizom mavjud edi. Shunga karamay, menejerlar kancha ishchilar transfer xukuklaridan foydalanishlarini bilishmas edi, ular sanokli odamlar bunday kilishlarini bilishar edi. Bu yana bir savolni kutardi: zavodni ishchi kuchlari mavjud shaxarda joylashtirish yoki ishchi kuchi kamrok bulgan shaxarchada joylashtirish kerakmi? Agar zavodni shaxarda joylashtirsa, shaxardan tashkarida yashaydigan ishchilar kelib ketishi kiyinlashadi. Bu esa maxalliy liderlar bilan kelishmovchiliklar keltirib chiqarishi mumkin. Boshka tarafdan, ishchi kuchi kam kichikrok shaxarchani tanlash kompaniya uchun uzok muddatda zavod ishchilar shtabini kengaytirishi kerak bo’lib kolganda muammolar tugdirishi mumkin.
Boshka muammo tashki muhitni ifloslantirish bilan boglik. Bittasidan tashkari hamma tanlangan hududlarda ekologiya konunchiligi talabchanligi yukori bo’lib chikdi. Ekologiya konunchiligi yumshokrok bulgan shtatda joylashish kompaniya uchun rakobatchilari oldida kiska muddatli ustunlik beradi, Chunki ishlab chiqarish ancha arzonga tushadi. Kompaniyaning jamoatchilik bilan ishlash bulimi boshligi bunday qarorga kat’iy karshilik kursatdi. Buni u kompaniyaning jamoatchilik oldida yomon nom kozonishi va atrof muhitni ifloslantirishga karshi kurashuvchi guruxlar kompaniya maxsulotlariga karshi kampaniya boshlab yuborishlari mumkinligi bilan tushuntirdi.
Charter kompaniyasi uzining keyingi zavodini joylashtirishda kamchiliklar guruxlari tomonidan bosimga olindi. Kompaniyaning xech bir zavodi bunday hududda joylashmagan edi. Bir yaxshi tanish Amerika-Meksika guruxi janubiy Texasda joylashtirishni talab kilayotgan bir paytda, kora tanliklar guruxi zavodni shaxar ichida joylashtirishga undayotgan edi. Kompaniya menejerlari Inson xukuklari aktiga kura kamchiliklar orasidan birini tanlash zarurligini tushunishar edi. Shuning uchun kompaniyaning ishchilarni ish joyini uzgartirish to’g’risidagi nizomi va Inson xukuklari akti orasida kelishmovchilik mavjud edi.
Tomonlarni xar tomonlama urganib chikib, kompaniya prezidenti “bu erda engil qaror yuk” degan fikrga keldi. Yakkol ijobiy yoki salbiy tomoni bilan ajralib turmaydigan turtta hudud muxokama ostida edi. Oxirida har bir hudud salbiy yoki ijobiy tomonlari bilan bir-biriga solishtirishga qaror qilindi. Bu quyidagicha ko’rinishda buldi:

Hududlar

ijobiy tomonlar

salbiy tomonlar

1. “A” hudud

arzon elektr energiyasi; yaxshi transport tizimi; ishchi kuchining mavjudligi; yaxshi solik muhiti

Ekologiya konunlari; maxalliy aholining kam ishga olinishi sababli noroziligi;



2.“V” hudud

Maxalliy ishchilarning ko’pchilikni tashkil qilishi; yaxshi transport tizimi; yaxshi soliq muhiti

qimmat elektr energiyasi; ekologiya qonunchiligi; kompaniya nizomi va ishchilar tengligi orasidagi nizo

3. “S” hudud

Arzon elektr energiyasi; yaxshi transport tizimi;

Ekologiya qonunlari; kichik ishchi kuchi bozori; noqulay soliq tizimi

4.“D” hudud

Arzon elektr energiyasi; engil ekologik qonunchilik; soliq tizimi

Transport tizimi; kompaniya nizomi va ishchilar tengligi orasidagi nizo;

Topshiriq:



        1. Hududlarni eng katta foyda keltirish mezoni bo’yicha ketma-ket joylashtiring.

        2. O’z fikringizni asoslab bering.




Download 8,11 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   153   154   155   156   157   158   159   160   ...   166




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish