Baho va bahoning shakllanishi : kasb-hunar kollejlari uchun o'quv qollanma


 .2 . Rivojlangan mamlakatlarda baho o ‘rnatishiiing



Download 2,05 Mb.
Pdf ko'rish
bet14/41
Sana30.03.2022
Hajmi2,05 Mb.
#519367
1   ...   10   11   12   13   14   15   16   17   ...   41
Bog'liq
Baho va bahoning shakillanishi J.B. Babayeva 2006

3 .2 . Rivojlangan mamlakatlarda baho o ‘rnatishiiing
uslubiyoti va amaliyoti
Rivojlangan m am lakatlard a baholarga davlat to m o n id a n
t a ’sir etish usullari va m e to d la ri tu rlic h a , c h u n k i b u n d a
baholarni shakllantirish milliy, iqlim, siyosiy, resurs va boshqa 
omillarga b o g ‘liq b o klib, ja h o n m e h n a t taqsim otida tegishli 
m a m lakatnin g mavqeyini belgilab be rad i. Baholarni belgilash 
a n tim o n o p o l q o n u n la r asosida am alga oshadi, to v a r yoki 
xizmatlarga belgilangan b a h o sifati b o ‘yicha nisbatan javob 
be rad i. C het mamlakatlarda raqobat baholarning belgilanishida 
asosiy o ‘rin tutadi. R aqobat ishlab chiqaruvchilarning d o im o
ta n n arx n i kuzatib turishlarini va resurslardan turlicha foyda- 
lanishni talab qiladi.
A Q S H d a baholarni tartibga solish va belgilashda antitrest 
qonunlari huquqiy asos hisoblanadi. A Q SH Yustitsiya vazirligi, 
A ntitrest bo sh q arm asi va F ederal savdo komissiyasi kabi 
o rg a n la r b a h o la r ustid a n n a z o r a t qiladi. B ah o lar asosan 
kom p a n iy a lar to m o n id a n raqobat — b ozor m exanizm i sha- 
roitida belgilanadi. Shu bilan birga davlat baholari ham am al 
qiladi (energetika, aloqa tizimi va boshq.). A Q S H d a davlat 
to m o n id a n 5 - 10 % b a h o tartibga solib turiladi.
H ozirgi d a v rd a k o 'p c h ilik rivojlangan m a m la k a tla rd a
a n tim o n o p o l q o n u n la r turli ko'rinishlarda am al qilsa ham
29


ularning m ohiyati bitta — raqobatni q o ‘llab-quvvatlash va 
monopollashtirishni cheklashdan iborat. Raqobatni cheklashga 
q aratilg an h a ra k a tla r va b itim la rn i ta q iq lo v c h i q o n u n la r
a n tim o n o p o l q o n u n la r deyiladi. Bunday harakatlar va bitim - 
larga — bozorning b o ‘linishi, baholarni vertikal yoki gorizontal 
cheklash, savdo diskriminatsiyasi kabilar kiradi.
Baholarni shakllantirish uslubiyoti va am aliyotida um um iy
taktika sifatida davlat organlari to m o n id a n ishlab chiqiladigan 
aniq baholarni shakllantirish qoidalaridan, m a 'm u riy -y u rid ik
uslublardan foydalaniladi. Davlat organlari milliy iqtisodiyot 
ahamiyatiga ega b o ig a n tovar va xizmatlarga q a t ’iy baholarni 
belgilash va tartibga solish vazifalarini bajaradi, ular baholarni 
h a m n azorat qiladi. Ishlab chiqariladigan m ahsulotlarning 
10 % dan 30 % gacha qismiga b a ho larn in g belgilanishi davlat 
nazorati ostida b o ‘ladi.

Download 2,05 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   10   11   12   13   14   15   16   17   ...   41




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish