ҲАҚИ Қий тиббиёт (Йўқотилган шифо изидан) gerçek tip

Табиийга яқин хушбўй ҳидлар (3та): 
Ген технологияси ва
нанотехнология воситасида ишлаб чиқарилган, бадан-руҳ ва гормо-
нал мувозанатга таъсир қилади. (
“Зеҳн назорати” 
бўлимига қаранг.)
4. 
Нам ушлаб турувчи (глицерол): 
Чўчқа ёки чорвачилик маҳсу-
лотларидан олинишининг эҳтимоли катта. Ген технологияси ва
нанотехнология воситасида ҳам олинади.
5. 
Эмулгатор (лецитин): 
Асосан, чўчқа маҳсулоти. 
Ўсимликлардан қилинган эмулгаторларда “ловия лецитини” деб
ёзишади, аммо бу ҳам аслида, гени ўзгартирилган ловиядан тайёрла-
нади. Яъни, ҳар иккиси ҳам сиҳҳат учун таҳликалидир.
6. 
Ялтиратувчилар (2та):
Бири, “шеллак” бўлиб, гени ўзгартири-
лган бирўсимлик битидан олинади. Аллергия ва шунга ўхшаш кутил-
маган симптомларга йўл очади. Иккинчиси, “карноба муми”дир.
Бразилия хурмоси мумига ўхшаган синтетик мум. У қоғоз ишлаб
чиқариш ва мебель саноатида ишлатиладиган ялтиратувчидир.
7. 
Ранг берувчи ва нам ушловчи (титаниумдиоксид, Е 171):
нанотехнлогияда ишлатиладиган асосий моддалардан бири. Бир
мунча вақтдан бери минерал ҳолида эмас, нанопарчалар ҳолида
ишлатилмоқда. Оғиздан танага кирган ва тўқималарда тўпланган
мазкур нанопарчалар органик моддани сув ва карбондиоксид (угле-
кис гази) даражасигача парчалаш хусусиятига эга. Кучли нам ушлаб
турувчи бўлгани учун тананинг сув таркибига таъсир қилади.
Қўлланилиш соҳаси кенг: дори-дармон, витамин, ширинилаштирув-
чилар, сақич, ун, шакар, туз, карбонат, кукунлаштирилган егуликлар-
га оқартирувчи ва нам тутувчи сифатида қўшилади.
Кўриб турганингиздек, 2,5 грамлик кичик сақичда камида 18 та
қўшимча модда мавжуд. Камида деяпмиз, чунки ҳар бир қўшимча
модданинг 1 ёки 3 ўз қўшимчалари бор.
Сақич устида “лаксатив модда қўшилган” ва “Сақич, ютманг”
каби ёзувлар бор. Болалар бу огоҳлантирувчи ёзувларни тушуниш-
майди ва, табиийки, ҳамма болалар сақични ютади.
Қўшимча моддаларни ишлаб чиқарувчилар “Қўшимча моддалар-
нинг ичида зарарсиз, ҳатто фойдали бўлганлари бор”,дейишади. 
Бир неча йил аввал бу гап тўғри бўлиши мумкин эди, аммо бугун
қўшимча моддалар турли хом ашёдан, турли технологиялар ва услуб-
22

---

лар ёрдамида ишлаб чиқарилмоқда. Бугун ишлаб чиқариш услубла-
рининг, маҳсулотнинг кимёвий таркибининг ва манбаларининг
ишончли, таҳликали ёки шубҳали бўлиб-бўлмаганини аниқлашти-
риш имконсиз. 
Масалан, каротен (Е160) табиий А витамини манбаидир.Мазкур
витамини табиий ўсимлик пигментларидан олинади. 
Бетанин (Е162) эса қизил лавлагидан олинади. 30 йил аввал бу
шаклда табиий ўсимликлардан олингани учун иккаловининг ҳам номи,
30 йил аввалгидек ҳозир ҳам “ишончли” синфидан жой олмоқда. 
Аммо, бу вақт давомида янги услублар ва технологиялар қўллани-
лиши бошланган ва мазкур қўшимча моддалар умумий ҳисобда GM
ўсимликларидан олинмоқда. 
Ҳатто биосинтез ёки нанотехнология воситасида ҳам олинаётган-
лари бор. Шундай экан, улар “ишончли” эмас, "таҳликали" ҳолга
келиб улгурган. 
Демак, этикеткали ёки этикеткасиз бўлсин, устида таркиби ёзи-
лган бўлсин-бўлмасин, қўлланилган ҳақиқий қўшимча моддаларни
ва уларнинг манбаларини аниқлаш имконсиздир. 
Бундан ташқари, ҳар бир маҳсулотга ўнлаб қўшимча моддалар
қўшилмоқда. 
Баъзи қўшимча моддалар алоҳида тарзда зарарли бўлмаса ҳам,
бошқа моддалар билан қўшилгандан сўнг зарарли бўлиши мумкин
ёки бир-бирининг зарарини кўпайтириши мумкин (синержизм таъси-
ри), ёки бадандаги турли моддалар билан, ичилган дори-дармон ва
озуқалар билан, ишлаб чиқарилган ферментлар билан қўши-
либ,”xавфли” ҳолга келиши мумкин. 
Энг кўп қўлланиладиган қўшимча моддалар алоҳида ҳолда ҳам
зарарлидир.