Хизматлар кўп, оператор эса – ягона!

Радио тармоқларининг 1920-1940 йилларда фаол ривожланиши
Бугунги кундаги ҳолатга келишдан олдин ахборот тарқатиш воситалари узоқ эволюцияни бошдан кечирган. Ахборот манбаларининг мураккаблашуви жараёни биринчи навбатда маълумотларнинг кўпайиши ва тўпланиши билан боғлиқ бўлса, бошқа сабаби эса ахборот алмашинуви жараёнларини тезлаштирувчи янги техника кашфиётлари эди.
Шундай ахборот тарқатиш воситаларидан бири радио ҳисобланади. Дастлаб радио аҳолига фавқулодда ҳолатлар ҳақида ахборот етказиш учун хизмат қилган бўлса, кейинчалик инсон ҳаётининг турли жабҳаларига кириб борди. У жамиятда маълум сиёсий кучларнинг ташвиқот ва тарғибот воситасига айланишдан ташқари, инсонларнинг ҳордиқ чиқаришига ҳам хизмат қила бошлади.
ХХ асрнинг 30-40 йилларига келиб Совет Иттифоқи аҳолисининг фаол ахборот алмашувига бўлган эҳтиёжи ахборотни етказиб бериш воситаларининг оммалашишига ва жамият ҳаётининг ажралмас бўлагига айланиб боришига олиб келди. Ахборот соҳасининг бундай тезлик билан ривожланиши, унинг имкониятларини ўсиши, жамоатчилик ва давлат ҳаётидаги турли хил йўналишларда кенг тарзда ишлатилиши ижтимоий ҳаёт ривожланишини аниқлаб берувчи муҳим омиллардан бири бўлди. Шу боис республикани радиолаштириш жараёнларига жадал тус беришга оид кўплаб қарорлар қабул қилинди ва кўрсатмалар бериб борилди^[1]. 1940-йилнинг охирларига келиб Ўзбекистонда радионуқталарнинг сони 72 мингтага етди^[2]. ХХ асрнинг 20-йилларида республикада бошланган радиолаштириш жараёнининг дастлабки босқичи 1941 йил бошларига келиб якунланди^[3].
Иккинчи жаҳон уруши хавфи Ўзбекистон аҳолисини ҳам ўз домига тортиши аниқ бўлиб бораётганини яхши англаётган ҳукумат раҳбарлари республика радиотармоғини имкон қадар аҳолига етказиб боришга ҳаракат қилди. Натижада, радионуқталарнинг сони кўпайиб, жумладан, клуб ва чойхоналарда, колхозларда ва машина-трактор станцияларида, мактабларда ташкил этилди. Бундан ташқари, аҳоли хонадонларига ҳам радионуқталар ўрнатила бошланди.
Иккинчи жаҳон уруши йилларида Ўзбекистонда радиотармоқларни янги ускуналар билан таъминлаш ва уларни техник жиҳатдан модернизациялаш имкони бўлмади. Бунга бир томондан иқтисодий танглик сабаб бўлган бўлса, иккинчи томондан эса уруш туфайли радиотармоқларнинг фронт ва фронт орти учун туну кун олиб борган узлуксиз фаолияти имкон бермади.