Hindiston adabiyoti O'rta asrlarda bir tomondan sanskrit va prakrit tillarida adabiyotning yo'q bo'lib ketishi, boshqa tomondan mahalliy tillarda adabiy asarlarning paydo bo'lishi bilan tavsiflanadi. Shu bilan birga, musulmon bosqinchilar bilan bir qatorda Hindistonga yangi madaniyat va yangi tillar (avval turkiy va keyin fors tillari) kirib keldi, bu ular bilan birga yangi janrlarni, asosan fors tilidagi adabiyotlarni (g'azallar, qosidlar, marsiya va ruboiylar) olib keldi. .
Hind adabiyoti to'g'ri erta o'rta asrlar (7-11 asrlar) diniy-islohotchi va sud adabiyotiga bo'lingan. Birinchi adabiyot vakillari turli mazhablarga (Shimoliy Hindistondagi siddhilar va nathlar) yoki jamoalarga (Janubiy Hindistondagi shayvizmning ajoyib talqinlari) tegishli edi. Ular brahmanizm va kastalarga qarshi chiqdilar va o'z asarlarida folklor an'analariga tayanishdi. Sud adabiyoti, o'z navbatida, vatanparvarlik va panegrikaga bo'lingan. Vatanparvarlik adabiyoti vakillari arab va afg'on-turkiy istilochilariga qarshi kurashishga chaqirib, alohida qahramonlarni ulug'ladilar. Bu erda eng xarakterli - "Prithviraj qo'shig'i" qahramonlik-epik she'ri "Prithviraj-raso", muallifi shoir Chand Bardayga tegishli (12-asr). Panegrik adabiyotda hukmdorlarning ishlarini yuqori baholadi.Bu erda "Xarsha hayoti" ajralib turadi. "Xarshacharita" Bana Bxatta (7-asr).
O'rta asr shaharini rivojlantirish, pozitsiyalarni mustahkamlash savdogarlar sinfi tahrirlovchi va soxta adabiyotlarning yaratilishiga hissa qo'shdi. Ta'lim olayotgan adabiyotning eng yirik mualliflaridan biri Bxartriari, bir nechta ajoyib asarlarni yaratgan, ularning asosiysi edi "Uch yuz misradan iborat to'plam" "Shatakatrayam".U "Hayot donoligi haqida yuz satr" dan iborat "Nitishataka", "Hissiy ehtiros haqida yuz misra" Sringarashataka va "Ajratish to'g'risida yuz misra" "Vairagyashataka"... Jahon satirasi yutuqlariga asar ham kiradi Haribhadra Suri (8-9 asrlar) "Rog'unboshlar haqidagi ertak" ("Dhurtaxyana"). Bir aktli satirik ijro janrini ham yolg'onchi adabiyotga kiritish mumkin. (bana),bitta aktyor tomonidan ijro etilgan. Ushbu janrning eng mashhur asari "Chaturbhani" ("To'rt Bhanas").
Baxti adabiyoti nafaqat jamiyatning kast-sinf tabaqalanishiga, balki odamlar o'rtasida ixtilof tug'dirgan hamma narsalarga qarshi chiqish sifatida namoyon bo'ladi. Bu ko'p jihatdan quyi tabaqalarning ijtimoiy-madaniy faolligining oshishi, so'fiylik g'oyalarining Hindistonga kirib borishi, pravoslav hinduizm ta'sirining susayishi bilan bog'liq. Baxti adabiyoti hinduizmning turli mazhablari va jamoalarida paydo bo'lgan. U
hind-musulmonlar sintezining o'sishiga yordam berdi va sanskrit tilida an'anaviy saroy adabiyotidan voz kechgan va og'zaki tillarda yozishga harakat qilgan ko'plab shoirlarning ijodini rag'batlantirdi. Baxti harakatining asosiy g'oyasi - barchaning Xudo oldida tengligi, tabaqaviy farqlarni qoralash, hind-musulmonlarning nafratidir. Baxtining eng taniqli shoirlari hisoblanadi Kabir, Surdalar, Mnraban, Tulsidalar... Bhakti she'riyatining ikki yo'nalishi bor edi: sagunpanti, ya'ni ma'lum bir shakl va sifat bilan ta'minlangan ma'lum bir xudoga sig'inish usuli. Odatda bu yo'nalish shimolda ulug'lanadi. Vishnu va uning reenkarnasyonları (Rama va Krishna)va janubda - Shiva... Ikkinchi yo'nalish nirgunpanthi, ya'ni mavhum xudoga shakl va sifatsiz sig'inish yo'li. Yo'nalish falsafiy va diniy lirikalarni yaratish bilan o'zini namoyon qildi. Baxti harakati 6-8 asrlarda Tamil Naduda paydo bo'lgan. K13 asr. uning Shiva kulti bilan bog'liq bo'lgan birinchi harakati deyarli butun Janubiy Hindistonni qamrab oldi. XVI asrga kelib. Vishnu kulti bilan bog'liq harakat Shimoliy Hindistonning aksariyat qismida tarqaldi.Hind adabiyotining turli mahalliy tillar bilan yanada rivojlanishi juda qisqacha tavsif ba'zilarini to'xtatamiz. Ishning ko'lami Hindistonning barcha 16 ta asosiy adabiyotlarini mintaqaviy tillarda tavsiflashga imkon bermaydi.
