15-жадвал
Авиация двигатели мойларининг таснифи
Кўрсатгичлар
|
МС-14
|
МС-20
|
МК-22
|
Қовушқоқлик
|
|
|
|
1000С да, кам булмаган
|
14
|
20
|
22
|
500С да, кам булмаган
|
-
|
-
|
-
|
-400С да, куп булмаган
|
-
|
-
|
-
|
50 ва 1000С даги қовушқоқлик муносабати, куп булмаган
|
6,55
|
7,85
|
8,75
|
Коксланиш, %, кўп бўлмаган
|
0,45
|
0,30
|
0,70
|
Кислота сони, М2КОН/2, кўп бўлмаган
|
0,25
|
0,03
|
0,10
|
Ҳарорат, 0С
|
0,25
|
0,03
|
0,10
|
Алангаланиш (ёпиқ тигилда), кам бўлмаган
|
200
|
250
|
230
|
Котиш, кўп бўлмаган
|
-30
|
-18
|
-14
|
Қуюқлик, % кўп бўлмаган
|
0,003
|
0,003
|
0,004
|
Коррозия, г/м2, кўп бўлмаган
|
60
|
20
|
2,0
|
МС-20 мойи МС-14 ва МС-20 мойлари олтингугуртли нефтлардан деасфальтизатни селектив тозалаб олинади. Унда бошқа мойлардан фарқли ўлароқ олтингугурт миқдори 1% дан кўп бўлмаган тарзда тайёрланади. МК-22 мойини танланган Баку нефтларини кислота-контакт усулида тозалаб тайёрланади. Гарчи поршенли авиация двигателлари учун қўндирмалар ишлатилмаса ҳам, уларни қўллашдаги узоқ тажриба шуни кўрсатадики оксидланишга, емирилишга қарши ва ювувчи қўндирмалар қўшиш ҳисобига двигателни ресурсини ва ишлаш мустаҳкамлигини ошириш мумкин.
7.2. Газ трубинали двигателлар учун мойлар
Газ трубинали авиация двигателлари конструкцияси ва эксплуатация шароитлари бўйича поршенлардан фарқ қилади, шу сабабли уларни мойлаш учун мулжалланган мой сифатига узига хос талаблар қўйилади. Кўпгина газ трубинали двигателларда (ГТД) сурков системаси циркулциялаш, унда мой поршенли двигателлардаги каби ёнилги ҳаво аралашмаси ёниш зонаси билан кесишмайди ва унинг сарфи сезиларли кам. Мой билан трубина подшипниклари ва компрессор подшипниклари, юритувчи коробка ва ёрдамчи механизмлар мойланади. Замонавий трубореактив двигателларда мой 140-1600С ҳароратда турли хил металлар ва ҳаво билан таъсирлашувда ишлайди. Бу мойни интенсив оксидланишга ва смоласимон куйкалар, локлар ва куюндилар ҳосил бўлишига сабаб булади. Шу билан боғланган холда ГТД учун мойларни оксидланиш турғунлиги ва учувчанлигига кучайтирилган талаблар қўйилади. Улар шунингдек атрофдаги ҳаво ҳарорати-500С гача булган холларда двигателни енгил ишга туширишини таъминлаши, яхши ҳарорат қовушқоқлик хусусиятларига эга булиши ва уша вактнинг узида максимал ҳароратларда ҳам етарлича қовушқоқликка эга булиши керак. Шу билан бирга бу мойлар юқори ҳароратдаги яхши хоссалари билан бир қаторда паст ҳароратда ҳаракатчан булиши керак, шунингдек паст котиш ҳароратига ҳам эга бўлиши керак. Уларни тайёрлаш учун тор функция таркибли чуқур депарафинланган юқори тозаликдаги дистиллятордан фойдаланилади. Мойларни эксплуатация хоссаларини зарарий даражаси қўндирмалар қўшиш билан таъминланади. ГТД учун бир неча хил мойлар ишлаб чиқарилади. (МС-6, МК-8, МС-8н ва бошкалар) уларнинг хоссалари қуйидагича бўлиши керак:
Do'stlaringiz bilan baham: |