Hayrat ul-Abror (I- qism) Alisher Navoiy

Hayrat ul-Abror (II- qism) 
Alisher Navoiy 
 
73 
http://ziyonet.uz/ 
koʻrsa ham, lekin bu ildiz unga guldan olingan shakarning ta’mini bersin! Tovonlarining 
hamma tomoni yorilib ketsa ham, u yoriqlar yer yuziga ibratomuz kulayotgan boʻlib 
koʻrinsin! Chakmonining yirtiq choklarini madad gulshanidan esgan shabadaga yoʻl deb 
bilsin! Pastni yuqori bilan aralashtirib, teng qilmasin; oddiy sholni ipak mato bilan 
barobar koʻrmasin! Uning kulbasi oy shamidan yorisin; yelning qoʻli eshigini doim ochiq 
tutsin! Egnidagi koʻk chakmoni, uning oq yamoqlari koʻk osmon va oq tongday yoqimli 
boʻlsin! Vayrona uyining har tomonida teshiklar boʻlsa, ularni oʻrgimchaklar oʻz pardasi 
bilan berkitsin! Dam olish uchun boshini toshga qoʻygan ekan, bu boshiga boshqa hech 
narsani, hatto humo patini ham istamasin! Qish kuni unga sovuq ta’sir qiladigan boʻlsa, 
gulxanning kuli poʻstin boʻlib, sovuqni daf etsin! Yoz kuni issiqdan panoh izlaydigan 
boʻlsa, koʻprik soya berib, unga yotoq boʻlsin! Faqirlikdan u oʻziga Qorun xazinasi, 
ochlikni Faridun mulki hisoblasin! Qanoat qilish odati uni dunyoda odamlar orasida 
boylarning boyiga aylantirsin! 
Shunday qilganda bu dunyoda tamagirlik el koʻzi oldida uni hech xor qilmaydi. Qiyomat 
kuni ham azob undan ketib, koʻnglida «hisob kuni»ning daxshati boʻlmaydi. Faqirlik 
uning asosiy sarmoyasi boʻlib, quyosh tik kelganda, uning soyasi quyoshga tushadi. 
Kimki Xudoning bergan ehsonidan xursand boʻlsa, bu dunyoda ham, u dunyoda ham 
baxtli boʻladi. Kimki qanoatni tark etishni shior qilgan boʻlsa, bu tama’ uni el ichida xor 
qiladi. Izzat tilar ekansan, qanoatni tama’ qil. «Qanoat qilgan»ning joyi izzat taxtidadir. 
XXXV 
Qanoatli juvonmard bilan tamagir jahongashtaning hamroh boʻlgani, birining qanoat 
azobini chekish tufayli farogʻat boyligiga erishgani, ikkinchisining farogʻat boyligiga 
berilganidan xorlik azobiga qolgani 
Fors oʻlkasidan ikki oʻrtoq Chin mamlakati tomon yoʻl oldilar. Biri azaldan berilganiga 
qanoat qilardi; ikkinchisi esa undan ortiqni tama’ etardi. Ular qanchadan-qancha yoʻllarni 
bosib borarkanlar, yoʻl boʻyida bir oddiy tosh uchrab qoldi. Uning yarmi yerga kirgan, 
yarmi tashqarida boʻlib, tashqaridagi qismiga ajoyib bir gap oʻyib yozilgan edi. Yozilgan 
xatni ular oʻqishdi: 
— Kimki qiyinchilikka bardosh berib, toshning orqa tomonini agʻdarsa, unda bir afsona 
yozilgan. Oʻsha afsonaga koʻra, shu atrofda bir vayrona bor. Vayronaning tagida esa 
ajoyib bir xazina bor. Mashaqqatiga chidagan oʻsha xazinaga ega boʻladi. Kimki bu 
mashaqqatdan yiroqlik istasa, sabru qanoat hammadan yaxshiroqdir. 
Tamagir buni oʻqigach, besaranjom boʻlib, tamagirlik tomirlari qattiq ura boshladi. 
Xazina havasida tishlari gʻijirlab, toshning tagini qazishga tushib ketdi. Qanoat qiluvchi 
uning bu ishini koʻrib, parvo qilmasdan oʻtib ketdi. U dedi: 

---