“hayot faoliyati xavfsizligi” (transportda) fanidan ma’ruzalar

Elektr tokining inson organizmiga ta’siri:

• Elektrolitik;
• Mexanik;
• Biologik;
• Issiqlik.

Shikastlanish turlari:

• Elektr zarba;
• Elektr kuyish;
• Elektr tamg’alar;
• Terini metallashuvi;
• Elektrooftalmiya;
• Mexanik jarohatlar.

Elektr tokidan jarohatlanish
og’irligini aniqlovchi parametrlar
Tok kuchi
Elektr tarmog’idagi kuchlanish
Elektr tarmog’I
qarshiligi
Tokni
chastotasi
Tokni ta’sir
vaqti
Tokni tanadan
oqish yo’li
Elektr tokini inson tanasi orqali oqish yo’llari
Inson tanasini elektr toki o’tishiga uchta asosiy reaktsiyasini alohida qayd etish mumkin:

• Tokni his etish;
• Mushaklarni beixtiyor (kuchli) qisqarishi;
• Yurak fibrillyatsiyasi.

Ushbu reaktsiyalarni keltirib chiqaruvchi toklarnu minimal qiymatlariga toklarni chegaraviy qiymatlari deyiladi.
Chegaraviy toklarni qiymatlari quyidagicha:

• His etish – 0,6 - 1,5 mА;
• Qo’yib yuboruvchi – 6 – 8 mА;
• Qo’yib yubormaydigan – 15 – 20 mА;
• Fibrillyatsiyalovchi – 80 – 100 mА.

Ikkinchi toifa
O’ta xavfli ishlab chiqarish xonasi
Uchta holatdan biri mavjudligi bilan ajralib turadigan xonalar:

• havoning nisbiy namligi 100% ga yaqin;
• kimyoviy jihatdan faol muhit, agar mavjud bo'lgan bug'lar yoki hosil qilingan qoldiqlar qurilmaning izolyatsiyasi yemirilishiga olib kelsa va tok o’tkazish qismlarida zararli ta’sir qilsa;
• bir vaqtning o'zida birinchi toifa omillarini ikki yoki undan ortiq belgilar mavjud;.

Uchunchi toifa
Yuqori xavfli emas ishlab chiqarish xonasi
Birinch va Ikkinchi toifali xonalar belgilari mavjud emas

yerga ulash – elektr jihozlarini toksiz (kuchlanishsiz) metal qismlarini elektr o’tkazgich vositasida yerga ulash