“hayot faoliyati xavfsizligi” (transportda) fanidan ma’ruzalar

O’ZBEKISTON RESPUBLIKASI OLIY VA O’RTA MAXSUS TA’LIM VAZIRLIGI O’ZBEKISTON RESPUBLIKASI TRANSPORT VAZIRLIGI TOSHKENT DAVLAT TRANSPORT UNIVERSITETI “TEXNOSFERA XAVFSIZLIGI” kafedrasi

“HAYOT FAOLIYATI XAVFSIZLIGI”

(TRANSPORTDA)

FANIDAN MA’RUZALAR

MA’RUZACHI: (PhD), dotsent v.b.

Kamilov Xasan Mirzaxitovich

TOSHKENT

Mavzu: Ishlab chiqarishda elektr xavfsizlik asoslari
reja:
1. Elektr xavfsizligi bo‘yicha ishlab chiqarish xonalarining turlari;
2. Elektr jihozlari korpuslarini yerga ulash va nollash orqali himoyalanish;
3. Elektr zanjirini himoyali uzish qurilmalari;
4. Elektr tokini yer yuzasi bo’ylab yoilishi, qadam kuchlanishi;
5. Elektr qurilmalaridan foydalanish va ularga texnik xizmat ko’rsatishda ishlatiladigan himoya vositalari;
6. Yashin qaytargichlar va ularni hisoblash.
Adabiyotlar
1. Безопасность жизнедеятельности. Производственная безопасность и охрана труда. / П.П.Кукин и др.; Учеб.пособие– М.: Высшая школа, 2003. – 439с.;
2. ГОСТ Р 12.1.019-2009. Электробезопасность. Общие требования и номенклатура видов защиты термины и определения;
3. Правила устройства электроустановок (ПУЭ).
Elektrxavsizligi - Insonlarni hamda hayvonlarni elektr toki, elektr yoyi, magnit maydoni va statik elektrni zararli va xavfli ta'sirlaridan himoya qilishni tashkiliy-texnik tadbirlari va vositalari tizimi.
Sanoatda elektr energiyasidan keng ko’lamda foydalanish yo’lga qo‘yilganligi sababli elektr toki' ta’sirida ro‘y berishi mumkin bo’lgan baxtsiz hodisalar va ulardan saqlanish muhim masalalar qatoriga kirib bormoqda. Elektr toki ta’sirining eng xavfli tomoni shundaki, bu xavfni oldinroq sezish imkoniyati yo‘q.
Shuning uchun ham elektr toki xavfiga qarshi tashkiliy va texnik chora-tadbirlar belgilash, to‘siq vositalari bilan ta’minlash, shaxsiy va jamoa muhofaza tizimlarini o'rnatish nihoyatda muhim.
Umuman elektr toki ta’siri faqat birgina biologik ta’sir bilan chegaralanib qolmasdan, balki elektr yoyi ta’siri, magnit maydoni ta’siri va statik elektr ta’sirlariga bo’linadiki, bularni bilish har bir kishi uchun kerakli va zaruriy ma’lumotlar jumlasiga kiradi.