Harbiy-texnik instituti konstitutsiyaviy huquq

Ш
.
М
.
Мирзиёев
Миллий
тараққиётимизни
қатъият
билан
давом
эттириб
янги
босқичга
кўтарамиз
. 
“
Қуролли
Кучлар
– 
Ватанимиз
ва
халқимизнинг
мустаҳкам
қўрғони
” – 
Ватан
ҳимоячилари
куни
ва
Ўзбекистон
Республикаси
Қуролли
Кучлари
ташкил
этилганининг
25 
йиллигига
бағишланган
тантанали
маросимдаги
табрик
нутқи
. 2017 
йил
13 
январь
. 221 
б
. 

---

748 
y. 
№
PF-52), «O’zbekiston Respublikasi Mudofaa ishlari vazirligini tashkil 
etish to’g’risida” (06.09.1991 y. 
№
PF-243) Prezident farmonlari e’lon 
qilingan edi. Shuningdek, Prezidentimizning 
«SSSR Ichki ishlar vazirligining ichki qo’shinlari va o’quv yurtlari 
to’g’risida” (10.01.1992 y. 
№
PF-318), «Harbiy va maxsus unvonlarni 
berish tartibi to’g’risida» (19.02.1992 y. 
№
PF-345), «O’zbekiston 
Respublikasi hududida joylashgan harbiy qismlar va harbiy-o’quv yurtlari 
to’g’risida” (20.02.1992 y. 
№
PF-347), «O’zbekiston Respublikasining 
hududida joylashgan chegara qo’shinlarining bo’linmalari to’g’risida» 
(24.03.1992 y.
№
PF-365),«O’zbekiston Respublikasi hududida 
joylashtirilgan havo desanti qo’shinlari, harbiy-transport aviatsiyasi, 
razvedka qismlari va ta’minot qismlari to’g’risida” (18.05.1992 y. 
№
PF-434), “O’zbekiston Respublikasi hududidagi kimyoviy qo’shinlar 
harbiy qismlari to’g’risida” (13.11.1992 y.
№
PF-496), “O’zbekiston 
Respublikasi davlat chegaralarini qo’riqlashni yanada mustahkamlash 
to’g’risida”gi (26.04.1993 y. 
№
PF-600) farmonlari va boshqa hujjatlar 
ham shular jumlasidandir. 
Bu davrda mamlakatimiz harbiy tizimi murakkab bir holatda edi. 
Aslini olganda, milliy Qurolli Kuchlarni qayta tashkil etish, milliy
harbiy doktrinani shakllantirish va umuman harbiy qurilish zamirida nima 
yotsa, ularning barchasini qaytadan qurishga to’g’ri 
kelardi.Mustaqillikning dastlabki kunlaridan boshlab tezkor, yaxshi 
tayyorgarlikdan o’tgan va zamonaviy qurollangan armiyani tashkil etish 
harbiy qurilishning bosh yo’nalishiga aylandi. 
O’zbekiston o’z mustaqilligini e’lon qilarkan, o’zining tinchliksevar 
davlat ekanligini baralla oshkor etdi hamda o’zining mudofaa siyosati 
batamom tinch-totuv yashash, boshqa mamlakatlarning ichki ishlariga 
aralashmaslik, ularning suvereniteti va mustaqilligini hurmatlash, 
shuningdek, mavjud davlatlaro chegaralarning daxlsizligi va 
o’zgarmasligi prinsiplariga asoslanishini ma’lum qildi. Davlatimizning 
asosiy sa’y harakati barcha davlatlar bilan ikki va ko’p tomonlama aloqalar 
o’rnatish va rivojlantirishga, yalpi tinchlikka, hamma yerda ijtimoiy-
siyosiy barqarorlik o’rnatilishiga erishishga va harbiylashtirishga barham 
berishga qaratildi. Shu bilan birga, mamlakatimiz o’z fuqarolarining 
hayotini va qadr-qimmatini himoya qilishga bo’lgan ajralmas huquq 
BMTning Ustaviga muvofiq amalga oshirilishini ta’minlash vazifasini
o’z zimmasiga oldi. 
Davlatning mudofaa qudrati asosida mamlakat iqtisodiy salohiyatini 
mustahkamlab borish maqsadi yotadi.90-yillarning o’rtalarida 

---

749 
O’zbekistonda qo’shinlarning ustuvor turlari uchun yuqori malakali 
ofitserlarni tayyorlash maqsadiga xizmat qiladigan bir qator harbiy
o’quv yurtlari tashkil etildi. To’rtta harbiy bilim yurti, shu jumladan, 
uchuvchilar bilim yurtidan tashqari 1993-yilda Toshkent aloqa 
elektrotexnika instituti (hozirgi Toshkent axborot texnologiyalari 
universiteti) huzurida aloqa xizmati mutaxassislarini tayyorlaydigan 
harbiy fakultet ochildi. 1994-yilda Qurolli Kuchlar Akademiyasi tashkil 
etilib, bu yerda oliy harbiy malakali ofitser kadrlar tayyorlashga 
kirishildi. Shuningdek, armiyaning texnik jihozlanishini mustahkamlash 
chora-tadbirlari ko’rildi. 
Harbiy xavfsizlik huquqiy asoslarini rivojlantirishning ikkinchi 
bosqichi harbiy infratuzilmaning rivojlantirilishi va harbiy qurilish 
huquqiy bazasining yanada mustahkamlanishi, harbiy sohada xalqaro 
hamkorlikning kengaytirilishi bilan tavsiflanadi. Mazkur bosqich 
O’zbekiston Respublikasi Prezidenti huzurida Milliy xavfsizlik 
kengashining tuzilganligidan boshlandi. (Bu Kengash O’zbekiston 
Reaspublikasi Prezidentining 1995-yilda 1-mayda e’lon qilingan 
PF-1149-sonli “O’zbekiston Respublikasi Milliy xavfsizlik kengashi 
to’g’risida”gi Farmoniga binoan tashkil topdi). Masalan, 1995-yilning
30-avgustida Harbiy doktrina qabul qilinib, unda davlatlararo harbiy 
mojaro va ziddiyatlarning oldini olish hamda ularni bartaraf etishda
faol qatnashish belgilangan bo’lib, bunda qarama-qarshiliklarning 
keskinlashuvi sabablarini diplomatik yo’l bilan hal etishga urg’u 
berildi.Davlat mudofaasi va xavfsizligini ta’minlashda Harbiy doktrina 
katta ahamiyatga ega. 
U rasmiy qoidalar majmuasidan iborat bo’lib, harbiy xavfsizlikning 
siyosiy, strategik va iqtisodiy asoslarini belgilaydi, umumiy qoidalarni, 
siyosiy va harbiy-tashkiliy jihatlarni qamrab oladi.Uning siyosiy qismida 
respublikaning urushga munosabati, O’zbekiston Respublikasining
urush chiqishini bartaraf etish sohasidagi xalqaro faoliyatining asosiy 
vazifalari, yo’nalishlari va mezonlari tushuntirib beriladi. 
Harbiy doktrinaning harbiy-siyosiy qismida Markaziy Osiyo 
mintaqasining harbiy-strategik xususiyatlari bayon etiladi, harbiy 
xavf-xatarning potensial manbalari aniqlab beriladi. Hozirgi zamon 
urushlarining strategik xususiyati va oqibatlariga baho berilishi asosida 
doktrinada bosh harbiy-strategik vazifalar, Qurolli Kuchlarning 
qurilishi va ularni strategik qo’llash prinsiplari, shuningdek, ulardan 
foydalanish shartlari tilga olinadi, respublika iqtisodiyotini, hududini va 
aholisini mudofaaga tayyorlash masalalari ham o’z ifodasini topadi. 

---

750 
Harbiy doktrina O’zbekiston Respublikasi Konstitutsiyasiga va 
respublikaning harbiy xavfsizligiga tajovuzlarga qarshi harakatlarni 
tashkil etishda, mamlakatni mudofaaga tayyorlash borasidagi davlat 
faoliyatini, O’zbekiston Respublikasining hayotiy muhim manfaatlarini 
himoya qilish uchun Qurolli Kuchlarni qo’llashni tartibga soluvchi 
qonunlarga asoslanar ekan, BMT Ustavidan, Xelsinkida imzolangan 
Yakunlovchi aktdan, Stokgolm konferensiyasi hujjatidan, shuningdek,
ikkitomonlama va ko’ptomonlama shartnomalar hamda bitimlardan, 
xalqaro huquqiy hujjatlarning umume’tirof etilgan normalaridan kelib 
chiquvchi barcha xalqaro majburiyatlarga qat’iy rioya etilishini 
kafolatlaydi, tashqi harbiy tahdidning oldini olish va ularga qarshi 
kurashish bo’yicha ikkitomonlama va ko’ptomonlama munosabatlarni 
yo’lga qo’yish zarur ekanligini qayd etib o’tadi. 
Mudofaa va xavfsizlik sohasidagi tashqi siyosat Qo’shilmaslik 
harakati prinsiplariga ham tayanadi. Bu prinsiplar milliy 
qonunchiligimizda ham o’z ifodasini topgan (1996-yil 26-dekabrda
qabul qilingan «O’zbekiston Respublikasi tashqi siyosiy faoliyatining 
asosiy prinsiplari to’g’risida”gi O’zbekiston Respublikasi Qonunining
6-moddasi, 2001-yil 11-mayda yangi tahrirda qabul qilingan “Mudofaa 
to’g’risida”gi O’zbekiston Respublikasi Qonunining 4-moddasi). 
Mazkur prinsip mantiqan kuch ishlatmaslik yoki kuch bilan tahdid 
qilmaslik prinsipidan kelib chiqadi hamda umuman olganda 
Konstitutsiyaning ruhiga, uning tinchliksevar mohiyatiga va 
mafkuralashtirishdan xoli yo’nalishiga muvofiq keladi. 
Milliy xavfsizlik manfaatlari xalqaro hamkorlikning ittifoqlar, 
hamdo’stliklar va boshqa davlatlararo tuzilmalar shaklidagi asosiy 
yo’nalishini belgilab beradi. Milliy xavfsizlikni ta’minlash manfaatlarini 
ko’zlab, O’zbekiston Respublikasining NATO bilan hamkorligi 
rivojlanib bormoqda, bu ish 1994-yildan beri “Tinchlik yo’lida 
sheriklik” dasturida ishtirok etish orqali ta’minlanmoqda. Mazkur 
dastur NATO a’zolari bo’lmagan mamlakatlar uchun yaratilgan. Ushbu 
sheriklik nafaqat harbiy vazifalarni (bularga quyidagi vazifalar kiradi: 
milliy mudofaani rejalashtirishda va harbiy budjetni shakllantirishda 
ko’proq ochiq-oshkoralikka erishish; Qurolli Kuchlar ustidan 
demokratik nazoratni mustahkamlash; milliy salohiyatni qo’llab-
quvvatlash va tinchlik o’rnatish operatsiyalariga hissa qo’shishga shaylik; 
Shimoliy Atlantika Ittifoqi bilan birgalikdagi harbiy tayyorgarlik va 
mashqlarni rejalashtirish hamda o’tkazish bo’yicha hamkorlikni 
rivojlantirish; sherik-davlatlar armiyalari, shuningdek, NATO 

---

751 
mamlakatlari Qurolli Kuchlari bilan hamkorlikni rivojlantirish), balki 
noharbiy ruhdagi favqulodda vaziyatlar sharoitida harakatlarni 
rejalashtirish sohasida, ilmiy va iqtisodiy dasturlarni amalga oshirishda 
hamkorlikni ta’minlash; sherik davlatlar o’rtasidagi kelishmovchiliklarni 
bartaraf etishda yordam ko’rsatish vazifalarini ham qamrab oladi. 
O’zbekiston 
1995-yildan 
boshlab 
Evropada Xavfsizlik va 
Hamkorlik Tashkiloti (EXHT)ning Vena hujjatini harbiy sohadagi ishonch 
mezonlari bo’yicha ham amalga oshirishda qatnashib kelmoqda, 
EXHT Kotibiyatiga o’z harbiy kuchlari va mudofaa sohasidagi rejalari 
to’g’risida axborot yo’llab turibdi.Shu asnoda respublikaning chet el 
mamlakatlari va xalqaro tashkilotlar bilan samarali harbiy-siyosiy va 
harbiy-texnikaviy hamkorligi jarayonlari kuchaydi. 2012-yil 11-sentabrda 
O’zbekiston Respublikasi qonuni bilan tasdiqlangan “O’zbekiston 
Respublikasining Tashqi siyosiy faoliyati konsepsiyasi”da ta’kidlab 
o’tilganidek, “O’zbekiston Respublikasi Qurolli Kuchlarining mudofaa 
qobiliyatini oshirish, uni zamonaviy qurol- yarog’lar va texnika bilan 
ta’minlash, qo’shinlarning moddiy –texnik bazasini 
mustahkamlash,shuningdek, harbiy qurilishning ilg’or tajribasini 
o’rganish, harbiy kadrlar tayyorlash va ularning malakasini oshirish 
maqsadida xalqaro tashkilotlar bilan, rivojlangan xorijiy davlatlarning 
armiyasi bilan harbiy hamda 
harbiy – texnikaviy hamkorlikning chuqurlashuviga ko’maklashish”
1
.
Harbiy qonunchilikni rivojlantirish siyosati o’zida O’zbekiston 
Respublikasi Qurolli Kuchlari, boshqa qo’shinlar, harbiy tuzilmalar va 
organlari tizimining qurilishi jarayonini aks ettiradi. Bu 1996-yil 
26-dekabrda qabul qilingan “O’zbekiston Respublikasi tashqi 
siyosiy faoliyatining asosiy prinsiplari to’g’risida”gi O’zbekiston 
Respublikasi Qonuni va birinchi chaqiriq O’zbekiston Respublikasi Oliy 
Majlisining to’qqizinchi sessiyasida 1997-yil 29-avgustda qabul qilingan 
O’zbekiston Respublikasining Milliy xavfsizlik konsepsiyasi, mamlakat 
Prezidentining “O’zbekiston Respublikasi Favqulodda vaziyatlar 
vazirligini tashkil etish to’g’risida”gi (04.03.1996 y. 
№
PF-1378), 
«O’zbekiston Respublikasi umumqo’shinlar Nizomini tasdiqlash 
to’g’risida”gi (09.10.1996 y. 
№
PF-1571), “O’zbekiston Respublikasi 
Qurolli Kuchlarining intizom qismi haqidagi Nizomni tasdiqlash 
1
Ўзбекистон
Республикаси
Олий
Мажлиси
палаталарининг
Ахборотномаси
, 2012 
йил
9/1 ( 1437) 
–
сон
, 233 – 
модда
. 

---

752 
to’g’risida”gi (09.10.1996 y. 
№
PF-1572), “O’zbekiston Respublikasi 
harbiy qismlarida intizomni mustahkamlashga doir chora-tadbirlar 
to’g’risida”gi (23.02.1998 y. 
№
PF-1932), “2007-yilning 1-oktabridan 
muddatli harbiy xizmatni o’tayotgan harbiy xizmatni o’tayotgan harbiy 
xizmatchilarning lavozim maoshlari miqdorini oshirish to’g’risida”gi
(02. 10. 2007 y. 
№
PF-3927), “Fuqarolarning O’zbekiston Respublikasi 
Qurolli Kuchlarida muddatli harbiy xizmatni o’tash shart – 
sharoitlarni takomillashtirish chora – tadbirlari to’g’risida”gi 
(20.11.2008 y. 
№
PF-4054) Farmonlari hamda “O’zbekistonRespublikasi 
fuqarolari tomonidan harbiy xizmatni o’tash tartibi to’g’risidagi 
Nizomni tasdiqlash haqida”gi(14. 01. 2006y. 
№
PQ-257), “O’zbekiston 
Respublikasi Qurolli Kuchlari harbiy xizmatchilarini uy – joy bilan 
ta’minlash tartibi to’g’risidagi Nizomni tasdiqlash haqida”gi 
(14.09.2007y. 
№
PQ-694), ”O’zbekiston Respublikasi Qurolli Kuchlari 
safida muddatli harbiy xizmatni o’tab bo’lgan fuqarolarga imtiyozlar 
tizimini takomillashtirishga oid qo’shimcha chora – tadbirlar to’g’risida”gi 
(31. 05. 2012y. 
№
PQ-1765) kabi Qarorlarida o’z ifodasini topdi. 
Harbiy 
qonunchilik 
taraqqiyotining uchinchi bosqichi 1999-yilda 
sodir bo’lgan voqealar bilan bog’liq harbiy islohotdan boshlandi. Bu 
islohotning mohiyati harbiy qurilish muammolarini hal etishga yangicha 
yondashuvlar va mamlakat Qurolli Kuchlarini sifatli modernizatsiya 
etishdan iborat. Oxirgi yillarda harbiy sohaga tegishli ba’zi bir qonunlarga 
tegishli o’zgartish va qo’shimchalar kiritildi. Xususan, 2002-yil 
12-dekabrda qabul qilingan “Umumiy harbiy majburiyat va harbiy xizmat 
to’g’risida”gi qonunning 19-moddasi, birinchi qismi “Fuqarolarning 
muddatli harbiy xizmatga hamda safarbarlik chaqiruvi rezervidagi 
xizmatga chaqirilishi O’zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 
qaroriga asosan yiliga bir marta–fevral - mart oylarida o’tkaziladi”,
deb belgilab qo’yildi. Bu ham o’ziga xos harbiy sohadagi islohotlarning 
bir huquqiy ko’rinishidir. 
Harbiy islohotning asosiy qoidalari O’zbekiston Respublikasi 
Prezidenti Shavkat Mirziyoyevning 2018-yil 10-yanvar kunidagi 
Xavfsizlik kengashining tezkor yig’ilishidagi ma’ruzalarida chuqur 
ochib berildi va milliy armiyaning tuzilishini o’zgartirishni taklif etdi.
O’zbekiston Respublikasi Qurolli Kuchlari jangovar tayyorgarligini 
ta’minlashning ustuvor vazifalari orasida qo’shinlarni tayyorlashda 
milliy g’oya, milliy mustaqillik mafkurasiga tayangan holda tarbiyaviy 
ishlarni tashkil etishning butun tizimini qayta tuzishga kirishilganligini 
alohida ta’kidlash zarur. 

---

753 
Mamlakatning 
birinchi 
Prezidenti tashabbusi bilan Qurolli 
Kuchlarning rezervchilari instituti tarkib topganligi muhim ahamiyatga
ega bo’ldi. Rezerv safini to’ldirishning maqsadi, vazifalari, prinsiplari va 
urush vaqtida rezervdan foydalanishning mexanizmi belgilab qo’yildi. 
Mintaqamizdagi va mamlakatimiz chegaralari yaqinidagi murakkab 
harbiy-siyosiy vaziyat, butun jahonda ekstremistik kuchlar kuchayganligi 
Prezidentning 2000-yil 7-fevraldagi Farmoni bilan tasdiqlangan yangi 
Mudofaa doktrinasini ishlab chiqish zaruriyatini yuzaga keltirdi, 
unga muvofiq mamlakat Qurolli Kuchlari o’zida Mudofaa vazirligi 
bo’linmalari, Chegara qo’shinlari, Ichki ishlar vazirligi hamda Davlat 
xavfsizlik xizmatining maxsus bo’linmalari va boshqa idoralarning
harbiy tuzilmalarini birlashtirdi. 
Mudofaa va harbiy qurilish sohasida yagona davlat siyosatini 
o’tkazish hamda rivojlangan demokratik davlatlar tajribasini 
chuqur o’rganish asosida Qurolli Kuchlar ustidan samarali fuqarolik 
nazoratini o’rnatish maqsadida Mudofaa vazirligi hamda respublikaning 
mudofaa va xavfsizlikni ta’minlovchi boshqa tuzilmalari oldida turgan 
vazifalar qayta ko’rib chiqildi. Qurolli Kuchlarning Birlashgan shtabi 
tashkil etildi va u O’zbekiston Respublikasining suvereniteti hamda 
hududiy yaxlitligini qurolli himoya qilish bo’yicha qarorlarni ishlab 
chiquvchi va amalga oshiruvchi yagona qo’mondonlik organiga aylandi. 
Kompyuter 
texnologiyalaridan, modellashtirish, chalg’itish 
uslublaridan va boshqa zamonaviy ta’lim shakllaridan foydalaniladigan, 
harbiy xizmatchilarni tayyorlashning mutlaqo yangi shakllari 
hisoblanadigan serjantlar maktablari va tayyorlov markazlari joriy etildi. 
O’zbekiston Respublikasi Qurolli Kuchlari safida muddatli harbiy 
xizmatni o’tab bo’lgan fuqarolarga davlatimiz tomonidan bir qancha 
imtiyozlar yaratib kelinmoqda. Misol tariqasida, O’zbekiston 
Respublikasi Prezidentining 2012-yil 31-mayda qabul 
qilingan“O’zbekiston Respublikasi Qurolli Kuchlari safida muddatli 
harbiy xizmatni o’tab bo’lgan fuqarolarga imtiyozlar tizimini 
takomillashtirishga oid qo’shimcha chora – tadbirlar to’g’risida”gi 
Qaroriga muvofiq, “O’zbekiston Respublikasi Qurolli Kuchlari safida 
muddatli harbiy xizmatni o’tab bo’lgan, harbiy qismlar qo’mondonligining
tegishli tavsiyanomalariga ega bo’lgan fuqarolar barcha yo’nalishlar
va mutaxassisliklar bo’yicha bakalavr tayyorlashda respublikaning oliy 
ta’lim muassasalariga kirishda to’plash mumkin bo’lgan maksimal 
ballarning 27 foizi miqdorida qo’shimcha ball shaklidagi imtiyozga
ega bo’ladilar. O’zbekiston Respublikasi Qurolli Kuchlari safida 

---

754 
muddatli harbiy xizmatni o’tab bo’lgan fuqarolarga harbiy 
qismlarning qo’mondonligi tomonidan oliy ta’lim muassasalariga kirish 
uchun berilgan tavsiyanomalar ular berilgan sanadan boshlab, uch yil 
mobaynida amal qiladi”. Hozirgi kunda muddatli harbiy xizmatni munosib 
o’tagan oddiy askarlarga ushbu imtiyozni berish yanada takomillashib, 
oliy ta’lim muassasalariga topshirgan test savollarining to’g’ri 
natijasini 50 % miqdorida qo’shilishi belgilab qo’yildi.
O’zbekiston harbiy xavfsizligini ta’minlashning huquqiy asoslari 
ham shularga muvofiq ravishda rivoj topib, endilikda qonun hujjatlarining 
butun bir majmuini tashkil etadi.1999-yildan boshlab “O’zbekiston 
Respublikasining Davlat chegarasi to’g’risida” (1999-yil 20-avgust), 
“Fuqaro muhofazasi to’g’risida” (2000-yil 26-may), “Terrorizmga qarshi 
kurash to’g’risida” (2000 yil 15 dekabr), yangi tahrirdagi «Mudofaa 
to’g’risida” (2000-yil 11-may), “Umumiy harbiy majburiyat va harbiy 
xizmat to’g’risida” (2002-yil 12-dekabr) va “O’zbekiston Respublikasi 
Qurolli Kuchlari rezervidagi xizmat to’g’risida” (2003-yil 25-aprel), 
“O’zbekiston Respublikasining Mudofaa doktrinasi to’g’risida”gi 
(2018-yil 9-yanvar O’RQ-438-son), “O’zbekiston Respublikasining 
Davlat xavfsizlik xizmati to’g’risida”gi (2018-yil 5-aprel) kabi qonunlar 
qabul qilindi.O’zbekiston Respublikasi Prezidentining “O’zbekiston 
Respublikasi Harbiy prokuraturasini tashkil etish to’g’risida” 
(1999-yil 30-mart
№
PF-2277) va boshqa Farmonlari ham e’lon qilindi. 
Qonunchilik – jamiyatning huquq va ehtiyojlariga monand 
holda tinimsiz rivojlanib boradigan jonli organizmdir. Shunga muvofiq 
ravishda harbiy huquqni tegishli fan tarmog’i sifatida rivojlantirib borish 
zarur. Harbiy qonunchilik tizimida ro’y berayotgan o’zgarishlar 
normativ-huquqiy boshqaruvning mazkur sohadagi tartibotlarini chuqur 
tadqiq qilish natijalariga asoslanishi kerak. Bundan tashqari, milliy 
xavfsizlik huquqi tizimini, uning tuzilmalari va tarkibini talqin va
bayon etishda yangicha yondoshuvlarga ehtiyoj sezilmoqda. Bu vazifaning 
talab darajasida hal etilishi qonunchilikdan barchaning foydalanish 
erkinligini ta’minlash va qonunlardagi takroriylikning oldini olish 
imkonini beradi, milliy xavfsizlikni ta’minlash sohasida yuzaga 
keladigan munosabatlarni boshqarish tizimiga taalluqli normalarning 
o’zaro uyg’un bo’lishi va to’g’ri qo’llanishiga olib keladi. 
Shubhasiz, 
milliy 
xavfsizlikni 
ta’minlashga doir huquq tizimini 
rivojlantirish jarayoni hali nihoyasiga etganicha yo’q. Huquqiy jihatdan 
tartibga solish predmeti o’zgarmoqda, uning mexanizmi 
takomillashmoqda. Yangi muammolar ham vujudga kelmoqda, ularni

---

755 
hal etish uchun ilmiy asoslangan yangicha yondashuvlar talab 
qilinayotir. Tabiiyki, ijtimoiy munosabatlar rivoji yuridik munosabatlar 
rivojiga nisbatan ildamroq bo’ladi. Qonunchilik hamisha siyosiy-huquqiy 
va iqtisodiy madaniyatning yig’ma mahsuloti, tegishli ijtimoiy 
munosabatlarga izmini o’tkazishning yo’l qo’yish mumkin bo’lgan 
chegarasini belgilashga nisbatan jamiyatning anglab yetilgan 
ehtiyojlarining amalga oshirilishidir. 
Xavfsizlik va mudofaa sohasidagi qonunchilikning rivoji, 
shuningdek,qabul qilinayotgan qonunlar ijrosi ustidan nazorat qilish 
mexanizmlarining samaradorligini oshirish, bizning nazarimizda, 
O’zbekiston Respublikasi Milliy xavfsizlik konsepsiyasida ko’zda tutilgan 
maqsadlarga erishishning asosiy omillaridir.