Harbiy-texnik instituti konstitutsiyaviy huquq

 

---

472 
3-§.O’zbekiston Respublikasida qonunchilik jarayoni 
O’zbekiston Respublikasi Prezidenti Sh.M.Mirziyoyevning Oliy 
Majlis palatalari, siyosiy partiyalar hamda O’zbekiston Ekologik harakati 
vakillari bilan yig’ilishdagi ma’ruzasida, “Qonunlarni qabul qilishda 
jamoatchiligimiz, saylovchilarning keng ishtiroki sezilmayayotganligi, 
qonunlarni qabul qilish jarayonida yangi tizim – aholi bilan muhokama 
qilish tizimini joriy etish lozimligi, muhim qonun loyihalarini birinchi 
o’qishda qabul qilgandan keyin ularni joylarda fuqarolar bilan keng 
muhokama qilish, ularning taklif va mulohazalarini e’tiborga olib, 
loyihalarni takomillashtirgan holda ikkinchi o’qishga kiritish tartibini 
yo’lga qo’yish maqsadga muvofiq bo’lishligi
1
ga alohida to’xtalib o’tdilar. 
 
Darhaqiqat, mamlakatimizda qonunchilik jarayoninini tartibga 
soladigan, tegishli normalarni domiy tarzda takomillashtirib 
boradiganbir qancha qonun hujjatlari qabul qilingan. Xususan, 
O’zbekiston Respublikasining Konstitutsiyasi, “O’zbekiston Respublikasi 
Oliy Majlisi Qonunchilik palatasi to’g’risida”, “O’zbekiston Respublikasi 
Oliy Majlisi Senati to’g’risida”gi konstitutsiyaviy qonunlar, “O’zbekiston 
Respublikasi Oliy Majlisi Qonunchilik palatasi Reglamenti to’g’risida”, 
“O’zbekiston Respublikasi Oliy Majlisi Senatining Reglamenti 
to’g’risida”, “Normativ-huquqiy hujjatlar to’g’risida” (yangi tahrir), 
“Qonunlar loyihalarini tayyorlash va O’zbekiston Respublikasi Oliy 
Majlisining Qonunchilik palatasiga kiritish tartibi to’g’risida”gi qonunlar 
hamda parlament palatalarining reglamentlarini misol tariqasida sanab 
o’tishimiz mumkin.
O’zbekiston Respublikasi Oliy Majlisining eng muhim funksiyasi – 
qonunchilik faoliyatidir.Qonunchilik faoliyati deganda, qonun loyihalarini 
tayyorlash, ularni Qonunchilik palatasiga taqdim etish, muhokama qilish, 
qabul qilish, ma’qullash, sanksiyalash va promulgatsiya qilishdan iborat 
bosqichma-bosqich amalga oshiriladigan jarayon tushuniladi. 
Ikki palatali parlament sharoitida qonun ijodkorligi jarayoni quyidagi 
besh qismdan iborat bo’ladi: 
1)
qonunchilik tashabbusi; 
2)
qonun loyihasini muhokama qilish; 
1
Мирзиёев
Ш
.
М
. 
Миллий
тараққиёт
йўлимизни
қатъият
билан
давом
эттириб
, 
янги
босқичга
кўтарамиз
. – 
Тошкент
: “
Ўзбекистон
” 
НМИУ
, 2018. – 
Б
.572. 

---

473 
3)
qonunning Qonunchilik palatasi tomonidan qabul qilinishi; 
4)
qonunning Senat tomonidan ma’qullanishi; 
5)
qonunni imzolash va e’lon qilish
1
. 
Qonunchilik faoliyatining dastlabki bosqichida qonun loyihasi 
tayyorlanadi va Qonunchilik palatasiga taqdim etiladi. Bu bosqich 
qonunchilik tashabbusi deb yuritiladi. O’zbekiston Respublikasi 
Konstitutsiyasining 83-moddasiga muvofiq, qonunchilik tashabbusi 
huquqiga O’zbekiston Respublikasi Prezidenti, o’z davlat hokimiyatining 
oliy vakillik organi orqali Qoraqalpog’iston Respublikasi, O’zbekiston 
Respublikasi Oliy Majlisining Qonunchilik palatasi deputatlari, 
O’zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasi, O’zbekiston 
Respublikasining Konstitutsiyaviy sudi, Oliy sudi, Bosh prokurori 
egadirlar va bu huquq qonunchilik tashabbusi huquqi subyektlari 
tomonidan qonun loyihasini O’zbekiston Respublikasi Oliy Majlisining 
Qonunchilik palatasiga kiritish orqali amalga oshiriladi. 
Tahliliy ma’lumotlarga e’tibor qaratadigan bo’lsak,2017-yilda 
qonunchilik tashabbusi huquqidan foydalangan holda: 
– O’zbekiston Respublikasi Prezidenti –