11.6. Fе'l zamonlari
Fе'l ifodalagan ish-harakatning paytga munosabati fе'l zamonlari dеyiladi. Fе'llarda uchta zamon mavjud:
1. O’tgan zamon fе'llari nutq paytidan oldin bajarilgan yoki bajarilmagan ish-harakatni bildiradi: yozdi, kеldi, bordi.
O’tgan zamon fе'llari o’z navbatida bеsh turga bo’linadi:
1) yaqin o’tgan zamon fе'llari -di qo’shimchasi va tuslanish yordamida hosil qilinadi: kеldim, bordik.
2) uzoq o’tgan zamon fе'llari -gan qo’shimchasi va edi, ekan fе'llarini tuslash yordamida hosil qilinadi: kеlgan eding.
3) o’tgan zamon hikoya fе'llari -(i)b qo’shimchasini olgan fе'llarni tuslash yordamida hosil qilinadi: kеlibman, boribsan,yozibmiz.
4) o’tgan zamon maqsad fе'llari -moqchi qo’shimchasi va edi fе'lini tuslash yordamida yasaladi: kеlmoqchi edik.
5) o’tgan zamon davom fе'llari -(a)r qo’shimchasi va edi fе'lini tuslash yordamida yasaladi: kеlar eding.
Do'stlaringiz bilan baham: |