Majzubni jonini muattar etuvchi mana shunday go’zal xushbo’y hidni paydar-pay bergilu tuxtatib turib suymagil.
Bexishti dil nasimi oxi bo dardi sahardandur,
Aning tuxmi guli rayxoni ishs otlis shajardandur,
Falak charx etmagini boisini anglagil mundog,
Samo raqs etmagin ushshoqa tekkon dardisardandur.
Jannatdan dillarga yoqimli nasimiy shabbodani kelishining sababi, oshiqning saharda turub, ishq-muxabbat dardi bilan oh chekishidandur. U xushbo’y guli rayhonning urug’i esa ishq-muxabbat degan daraxtdandur. Osmonlarning aylanish sababi, oshiqlarning raqs-u samo qilishlarining boisi ham bosh og’rig’i, ya’ni ishq otli dard tekkanidandur.
Yetushurlar kamola golibo kim zavq aylatti,
Saroyatlik kumuldin onlara tushgon nazardandur.
Kazoutxona barpo ayladi xikmat-u chog’ida,
Ki dard ahlini urtarga chatsinlarul sharardandur.
Ko’pincha, ulug’larimiz kamolga yetib, zavqu-shavqqa to’lib-toshishlariga sabab, o’zlaridan yuqori ulug’, ta’sirlari kuchli, kamolot soxibi bo’lmish piyronlarimizga xizmat etib, ularning nazarlarini topganlari sababidandur. Ishq-muxabbat dardining o’tida o’rtanganlarning sababi, sazoyi qadar o’chog’i qurulub ishq-muxabbat olovi yoqilgach, o’shal o’tning uchqunidan qaysiki dilga tegishi bitilgan bo’lsa, anashu uchqun tekkanidandur.
Xushokim ruq’a keldi bu adoga yor soridin,
Tiriklik boisi ushshoqa mundoq xush xabardandur,
Xusho qavmiki onlarga jamoli dustdur maqsad,
Ko’ngil gulzoriga abri karam tukkan matardandur.
Qandayin yaxshi bo’ldiki, bu ishq-muhabbat kuyida ado bo’lgan Majzubga yor tarafidan bir xat, yozuv, ya’ni oshiqona g’azallar nasib etdi. Oshiqlarga tiriklikning sababi bo’lmish mana shundayin ishq-muxabbat o’tida kuyib yonishining o’zi eng yaxshi xushxabardandur. Qandayin yaxshi qavmdur- larki, ular uchun yagona maqsadlari dustning jamo- liga yetishlikdur, bu massadning ko’ngil gulzorida yashnab kokarishining boisi Alloh taoloning karam bulutidan yog’gan yomg’uridandur.
Talab chun reshau sa’ying baru kim meva ixlosing,
Safarchilar fano kuyiga kirgon raxguzardandur,
Xush alxonuldi bulbul, qumri xukash yondi parvona,
Ki barq ishqidin olamga ingon shuru-shardandir.
Nelig desang xazin Farxod birla ikki urtog’i,
Muxabbat dashtida mag’zidanut chiqqon xajardandur.
Ishq-muxabbatni bir oliy daraxt deb olsak, oshiqning talabi o’shal daraxtning ildizi bilanadi, vazifa olib olgan vazifasini bajarishi o’shal daraxtni ko’karib yashnashidur, endi shu vazifalarini bajarishdagi ixlosing esa uning mevasi xisoblanur. Fano, ya’ni yo’qlik yo’liga kirgan oshiqlarning safar qilishining boisi mana shuning uchundurki, ishq-muhabbat chaqmog’i chaqib, momoqaldirog’i olam yuzini alg’ov-dalg’ovga solib yuborgani bo- isdur. Farhod va uning ikki o’rtog’i Majnun bilan Vomis, bularni ishqi muhabbat dashtida o’tday yonishi, toshni toshga urganda chiqqan uchqun kabidur, bulbullarning xush ovoz bilan yonib sayrashi, qumrini “xu-xu-xuv” lab zikr qilishi, parvona kapalagini o’t atrofida aylanib yonishi, bularning barchasining sababi yagona, u ham bo’lsa,ishq-muhabbat uchquni yetganidandur.
Do'stlaringiz bilan baham: |