Халқаро туризм

Разведка босқичи
– унча катта бўлмаган даромад миқдори билан 
характерланади. Туристлар оқими белгиланган манзилга етиб боришда 
транспорт қийинчилиги, унда туристик инфратузилманинг йўқлиги оқибатида 
чекланган. Дестинацияга одамлар гавжум дам оладиган жойдан қочиб, ёлғиз 
хордиқ чиқаришни истаган битта – иккита авантюр типдаги сайёҳларгина 
ташриф буюради. Уларни ҳали қўл урилмаган табиат ва диққатга сазовар 
маиший жойлар жалб этади. Бу босқичда туризм табиий атроф-муҳитга ва 
маданий муҳитга суст таъсир ўтказади. Туристлар маҳаллий аҳолининг ғашини 
келтирмайди, улар билан яхши алоқага киришади. Ҳозирги вақтда разведка 
босқичи Лотин Америкаси бир қисм мамлакатлари ва Канаданинг арктик 
зонаси чегараларида ўтмоқда. 
Жалб қилиш босқичи
маҳаллий аҳоли ташаббуслари билан бошланади. 
Улар туристларга хизмат кўрсатишга фаол қўшиладилар ва уларни қабул 
қилишни ташкил этадилар. Келишлар сони ўса бошлайди. Маҳаллий ҳукуматни 
туристик инфратузилмалар яратишга ундайди. Ана шу босқичда Кариб ҳавзаси 
кичик орол давлатлари ва Тинч океани ҳудуди турибди.
Тараққиёт босқичи
туристик келишлар катта ҳажми билан 
ҳарактерланади. Мавсум авжида келувчилар сони маҳаллий аҳоли сони билан 
тенглашади ёки ҳатто ошиб ҳам кетади. Туризм капитал қўйиш учун қулай 
соҳага айланиб хорижий компанияларни жалб этади. Улар замонавий 
инфратузилмага сармоя маблағ ажаратадилар, бу билан туғилаётган дестинация 
қиёфаси таниб бўлмас даражада ўзгаради. Нуфузи ошиши ва туристик оқимлар 

---

125 
келиши кенгайиши билан дестинация ҳудудда ҳаддан ташқари зўриқишга дуч 
келади, инфратузилма объектлари тез ишдан чиқади. Миллий ва ҳудудий 
даражада режалаштириш ва назорат зарурати туғилади. Шундай вазият 
Мексика ва бир қатор рекрацион районларида ҳамда Африканинг ғарби ва 
шимолидаги қирғоқбўйи зоналарида вужудга келганди.