Habiba haydarovaning

Yashil so'ziga so'roq bering. (Qanday?)

• 
  Yashil so'zi sifat so'z turkumiga kirar ekan.
  
• 
  Qancha archa? (5 ta archa.)
  
• 
  Beshta so'ziga so'roq bering. (Nechta?)
  
• 
  Beshta so'zi qaysi so'z turkumiga kiradi? (Son so'z turkumiga kiradi.)
  
• 
  Archa hamisha nima qiladi? (Yashnab turadi.)
  
• 
  Yashnab turadi so'ziga so'roq bering. (Nima qiladi?)
  

— Yashnab turadi so'zi qaysi so'z turkumiga kiradi? (Fe'l so'z turkumiga.)

— Demak, nutqimizda har xil so'zlar bor. Ular narsa, belgi,

sanoq, harakatni bildiradi. Bu so'zlar ot, sifat, son, fe'l so'z turkumiga kiradi.

Darslik bilan ishlash. 190-mashq. O'qing. Avva! shaxs-narsani, keyin belgini, so'ngra sanoqni va undan keyin harakatni bildirgan so'zlarni namunada ko'rsatilgandek yozing. Ularga so'roq bering.Qish. Qor yog'yapti. Kun sovuq. Keng dalalar, me-vazor bog'iar, baland tog'lar oq choyshabga o'ralgandek ko'rinadi. ikki bola maza qilib chana uchayotir. Uch-to'rtta boia qordan katta qorbobo yasashyapti.Namuna:Shaxs-narsani bildirgan so'zlar: qish, .:., Beigini bildirgan so'zlar: oq, ..., Sanoqni bildirgan so'zlar: ikki, ..., Harakatni bildirgan so'zlar: yog'yapti, ..., VI.Mustahkamlash. 191-mashq shartiga ko`ra daftarda va doskada bajariladi. O'qing. So'roqlar yordamida ot, sifat, son, fe'llami aniqlab, jadvaini to'ldiring. Oq, nur, beshta, yashil, ishchi, chiroyli, so'zSadi, to'qson, gulzor, ishchan, o'n ikki, dehqon, quvnoq, ochildi, o'n beshinchi, bajardi, olxo'ri, siiliq, yaylov, yugyryapti, katta, bog'layapti, yettinchi, tayyoriaydi, gazlama, soilaydi, yuzta.

Ot	Sifat	Son	Fe'i
Ki m?, n i m a?	Qan d ay?, q a n a q a?	N e c h ta ?, qancha?	N i m a q i I d i ?, nima qilyapti?, n i m a q i I a d i ?
nur	yashil	beshta	so'zladi

Ajratilgan so'ziarga yaqin ma'noli so'zlar topib yozing.

V.Baholash.O`quvchilar darsdagi ishtirokiga ko`ra ball qo`yib boradilar.

VI.Uyda: 192 -mashq. MRO`TIBO`_______________

Sana. Mavzu: So`z turkumlari.

Maqsad:

Ta`limiy: so'roqlar yordamida so'zlarni turkumlarga ajratish malakalarini rivojlantirish,

Tarbiyaviy: kitobga qiziqish uyg'otish.

Rivojlantiruvchi: so'z turkumlaridan foydalanish ko'nikmalarini shakllantirish Darsning metodi: interfaol metodlardan foydalanish.

Darsning jihozi: tarqatma materiallar, mavzuga mos rasmlar.

Darsning borishi:

Dars elementlari	I	II	III	IV	V	VI
Davomiyligi	3	7	14	15	5	1

I Tashkiliy qism. 1. O’quvchilarni darsga tayyorlash.

2. Navbatchi axboroti

3.Ko`rgazmalarni ilish.

II.Uy ishini tekshirish. Uyga vazifa ko`rib,o`qib chiqiladi.Daftarlar almashtiriladi.

III.Mavzu bayoni. 192- mashq. Matnni o'qing. Ajratib ko'rsatilgan so'zlarga so'roq bering. Ma'nolarini ayting.

Kun sovidi. Yerlar muzladi. Kechga yaqin qor yog'di. Oppoq qor hamma yoqni qopladi. Daraxtlar oq kiyim kiydi. Bolalar qorbo'ron o'ynashga kirish-dilar.

Matnni ko'chiring. Gap bo'laklarini aniqlab, tagiga chizing.

193-mashq. O'qing. Matnda ajratilgan so'zlar mazmuniga ko'ra nimani bildirib kelyapti? Ularni namunadagidek guruhlarga ajrating.

1-yanvar bayram sifatida keng nishonlanadi. Shu kuni hamma bir-birini yangi yil bilan tabriklaydi.

Yangi yilda idora-korxonalarda, gavjum maydon-larda va uylarda archa bezatiladi. Bolalar archa at-rofida qo'shiq kuylaydilar. Qadrdon Qorbobo archa bayramiga kelganlarga sovg'a ulashadi.

Namuna: Shaxs-narsalarni bildirgan so'zlar: ... Shaxs-narsa belgisini bildirgan so'zlar: ... Shaxs-narsa harakatini bildirgan so'zlar: ... Archa bayramini qanday o'tkazganingiz haqida kichik hikoya tuzing va yozing.

VI.Mustahkamlash. 194-mashq shartiga ko`ra daftarda va doskada bajariladi.

So'zlarni o'qing. Ularning har biriga so'roq bering, qaysi so'z turkumiga tegishliligini ayting.

Ixcham, mahkam, erka, to'g'ri, yaxshi, ho'l, yangi, tekis, mayda.

Shu so'zlardan -la qo'shimchasi yordamida so'zlar hosil qiling. Namunadagidek yozing va belgilang.

V.Baholash.O`quvchilar darsdagi ishtirokiga ko`ra ball qo`yib boradilar.

VI.Uyda: 195-mashq. Bular qanday mazmunni bildiradi va qaysi so'z turkumiga kiradi?

Nam una: ixcham— ixchamla.

MRO`TIBO`_______________

Sana. Mavzu: So`z turkumlari .

Maqsad:

Ta`limiy: so'roqlar yordamida so'zlarni turkumlarga ajratish malakalarini rivojlantirish,

Tarbiyaviy: kitobga qiziqish uyg'otish.

Rivojlantiruvchi: so'z turkumlaridan foydalanish ko'nikmalarini shakllantirish Darsning metodi: interfaol metodlardan foydalanish.

Darsning jihozi: tarqatma materiallar, mavzuga mos rasmlar.

Darsning borishi:

Dars elementlari	I	II	III	IV	V	VI
Davomiyligi	3	7	14	15	5	1

I Tashkiliy qism. 1. O’quvchilarni darsga tayyorlash.

2. Navbatchi axboroti

3.Ko`rgazmalarni ilish.

II.Uy ishini tekshirish. Uyga vazifa ko`rib,o`qib chiqiladi.Daftarlar almashtiriladi.

III.Mavzu bayoni. 196-mashq. O'qing. Ajratib ko'rsatilgan so'zlarga so'roq bering. Warning qaysi so'z turkumiga tegishliligini aniqlang.

SODIQ YO'LDOSHINGIZ

Insoniyatning eng yaxshi farzandlari bolalikdan kitob bilan do'stlashganlar. Kitobning har bir sahifasi olam-olam bilim bilan to'ladir. U tor tuynukdan tushgan nur kabi bolalarning ko'zlarida yiltillaydi. Qadrli bolalar, sizning qarshingizda tor tuynuk emas, yorqin dunyo, katta hayotga yo'llovchi eshiklar ochiq. Bu eshikni ochib berish uchun ota-bobolaringiz katta kuch sarflaganlar. Nur sari dadilroq qadam tashlang. Kitobni jon-dilingizdan seving! U sizning umrbod sodiq yo'ldoshingiz bo'lib qolsin!

Siz qanday kitoblarni sevib o'qiysiz? O'qigan kitoblaringiz sizni nimaga o'rgatdi va qanday inson bo'lishga da'vat qildi? Shular haqida so'zlab bering.

VI.Mustahkamlash. 197-mashq shartiga ko`ra daftarda va doskada bajariladi.

Birinchi ustundagi so'zlarga -chi, ikkinchi ustundagi so'zlarga -li qo'shimchalarini qo'shib, yangi so'zlar yasang.Ularning qanday so`roqlarga javob bo`lishini ,qaysi so`z turkumiga kirishini ayting.

Sut – sutchi nur – nurli

Hasher -- … ishonch -- …

Bo`yoq -- … intizom -- …

Holva -- … odob -- …

Kashta -- … qor -- …

Dala -- … shaker -- …

V.Baholash.O`quvchilar darsdagi ishtirokiga ko`ra ball qo`yib boradilar.

VI.Uyda: 198 -mashq.

MRO`TIBO`_______________

Sana. Mavzu: Mustahkamlash .

Maqsad:

Ta`limiy:O`tilgan mavzular yuzasidan olgan bilimlarini mustaxkamlash

Tarbiyaviy: Chiroyli yozish orqali nafosat tarbiyasini berish.

Rivojlantiruvchi: Yozma nutq malakalarini rivojlantirish

Darsning metodi: interfaol metodlardan foydalanish.

Darsning jihozi: tarqatma materiallar, mavzuga mos rasmlar.

Darsning borishi:

Dars elementlari	I	II	III	IV	V	VI
Davomiyligi	3	7	14	15	5	1

I Tashkiliy qism. 1. O’quvchilarni darsga tayyorlash.

2. Navbatchi axboroti

3.Ko`rgazmalarni ilish.

II.Uy ishini tekshirish. Uyga vazifa ko`rib,o`qib chiqiladi.Daftarlar almashtiriladi.

III.Mavzu bayoni.

1) Nutq nima?

1. 
   gaplar orqali bildirilgan fikrdir;
   
2. 
   so'zlar orqali bildirilgan fikrdir;
   
3. 
   gaplar-va so'zlar orqali bildirilgan fikrdir.
   

2) Matn nimalardan tuziladi?

1. 
   so'zlardan;
   
2. 
   gaplardan;
   
3. 
   bo'g'inlardan.
   

3) Shaxs va narsani bildiruvchi so'zlarni
belgilang.

1. 
   choynak, gulchi;
   
2. 
   qora, kulgili;
   
3. 
   bog', choynak.
   

4) Qanday? qanaqa? so'roqlari qaysi
so'zlarga beriladi?

1. 
   shaxs-narsa nomini bildiruvchi;
   
2. 
   shaxs-narsa belgini ifodalaydigan so'zlar;
   
3. 
   shaxs-narsaning harakatini ifodalaydigan so'zlar.
   

5) Tutuq belgili so'zlar yozilgan so'zlarni
toping.

1. 
   fa..zo, ashuL.a;
   
2. 
   a..zo, mo'..g'ul;
   

c) Qur..on, me..mor;

VI.Mustahkamlash. O`quvchilar mustaqil yechadilar.

V.Baholash.O`quvchilar darsdagi ishtirokiga ko`ra ball qo`yib boradilar.

VI.Uyda: Takrorlash.

MRO`TIBO`_______________

Sana. Mavzu: Ot haqida ma`lumot.

Maqsad:

Ta`limiy: o'quvchilarga ot so'z turkumi haqida tushuncha berish, shaxslarni bildirgan otlarga к i m ? , narsalarni bildirgan otlarga nima? so'roqlarini berishga o'rgatish

Tarbiyaviy: chiroyli yozish orqali nafosat tarbiyasini berish.

Rivojlantiruvchi: o'simlik va hayvonlarga, tabiat hodisalari, qushlar, o'quv qurollariga to'g'ri so'roq berish va ularni guruhlab yozish malakalarini rivojlantirish.

Darsning metodi: interfaol metodlardan foydalanish.

Darsning jihozi: tarqatma materiallar, mavzuga mos rasmlar.

Darsning borishi:

Dars elementlari	I	II	III	IV	V	VI
Davomiyligi	3	7	14	15	5	1

I Tashkiliy qism. 1. O’quvchilarni darsga tayyorlash.

2. Navbatchi axboroti

3.Ko`rgazmalarni ilish.

II.Uy ishini tekshirish. Uyga vazifa ko`rib,o`qib chiqiladi.Daftarlar almashtiriladi.

III.Yangi mavzu bayoni. Mavzu 199- mashqni bajarish orqali tushuntiriladi.Avval matn necha qismdan iborat ekanligini aniqlaymiz.Birinchi qismda nima;ar haqida gapirilgan? Ikkinchi qismda-chi?

Matndagi nima?so`rig`iga javob bo`lgan so`zlarni ko`chirib yozing.

199-mashq. Mashqda berilgan so'zlar o'qitiladi. Ularning har biriga so'roq berib, nimani anglatishi aniqlanadi.

• 
  Birinchi so'zni o'qing. (Televizor.)
  
•