H jamolxonov

§. Avvalgi leksik ma’nolar

Awalgi leksik ma’nolar ham dastlab ikki turga bo'linadi: I) eski leksik ma'no; 2) etimologik leksik ma'no. Bulardan birinchisi tarixiy semasiolo- giyada, ikkinchisi esa tilshunoslikning etimologiya bo’limida o'rganiladi.

Eski leksik ma’no leksemaning o'tmishda qo'llangan, hozir esa arxaiklashgan ma’nosidir. Masalan, yog’och leksemasining «daraxt» ma’nosi eski leksik ma'no (semantik arxaizm, arxaizm-ma’no) sanaladi. Bu so'z «daraxt» ma’nosida eski turkiy til va eski o'zbek tilida qo'llangan; (yig'och), 1107, I-1., -3101; yig'och, archayig‘ochi^m. Hozir esa u shu ma’noda deyarli ishlatilmaydi (tarixiy mavzularda yozilgan badiiy, ilmiy asarlartili bundan mustasno, albatta). •

Etimologik leksik ma’no - leksemaning kelib chiqishida uning niazmun planiga asos bo'lgan dastlabki ma'no. U ma’no etimoni deb ataladi. («Etimon» bahsiga qarang).

ETIMON

Adabiyotlar: II |28-30|, 103 [529|, 125 |136|.

99.