Х. И. Ирсалиев ортопедик стоматология

 
 
 
1.3.4. Халқаро FДI шакл 
Бу шакл (Federation Dentaire Internatinale) томонидан 1970 қабул қилинган. 
Бунда биринчи рақам юқори ва пастки жағлардаги катакларни билдирса, 
иккинчи рақам тишларни белгилайди. 
Сут тишларни катаклари 5 дан 8чи рақамлар билан белгилади. 
 
 
Ўнг 
18 17 16 15 14 13 12 11 21 22 23 24 25 26 27 28
Чап 
Чап 
48 47 46 45 44 43 42 41 31 32 33 34 35 36 37 38 
Ўнг 
55 54 53 52 51 61 62 63 64 65
85 84 83 82 81 71 72 73 74 75
Халқаро FDI шакл: юқорида – доимий тишлар, пастда – сут тишлар 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Отформатировано: узбекский (кириллица)

---

11 
 
 
 
 
Тиш ва тиш ёйларини тузилиши 
Тишнинг (анатомик) тузилиши 
Тиш, тишнинг тож қисми (corona dentis) ва илдиздан (radix dentis) 
иборат. Тож қисми оғиз бўшлиғида илдиз эса жағ катакчасида жойлашган 
бўлади. Тишнинг тож қисми ва илдизи орасидаги чегара унинг бўйин қисми 
дейилади (cervix, collum dentis), энг патки қисми илдиз учи (apex dentis) деб 
номланади (1 расм). Тишнинг ташқи тузилиши турли кўринишда бўлади. 
Курак тишлар кесув қирраси, қозиқлар эса чайнов тепалиги, ён тишлар эса 
камида иккита дўмбоқчали чайнов юзасидан иборат бўлади. Тиш асосан 
қаттиқ моддалардан таркиб топган. Тишнинг асосий қаттиқ тўқимаси дентин 
бўлиб, у тиш тож қисмида эмаль билан, илдиз қисмида эса цемент билан 
қопланган. Тиш қаттиқ тўқималари, юмшоқ тўқимани, яъни пульпани 
қоплаб, пульпа бўшлиғини хосил қилиб туради. Пульпа; тож пульпаси ва 
илдиз пульпасига бўлинади. Илдизнинг учида, учки тешик (foramen apicale) 
жойлашган бўлиб, у орқали пульпани озиқлантирувчи қон томир ва нерв 
толалари киради.