6. MAVZU: TIKUV MASHINALARIDA ISHLATILADIGAN MOSLAMALAR VA TIKUV MASHINASINI TA‘MIRLASH.
REJA: 1. Tikuv mashinalarida ishlatiladigan moslamalar
2. Tikuv mashinalari ishida sodir bo‘ladigan nuqsonlar va ularni bartaraf etish yo‘llari
3. Mashinada bajariladigan ish urnini tashkil qilish va mashinada ishlash usullari
4. Tikuvchilik mashinalarini ishlatish va ta`mirlashda texnika xavfsizligi
Tikuv mashinalarida ishlatiladigan moslamalar Tikuv mashinalarining moslamalari mexnat unumdorligini oshirishga, buyumlarga ishlov berish sifatini yaxshilashga imkon beradi. Hozirgi zamon tikuv mashinalari tikilayotgan buyumlar tannarxini kamaytirishga, tikuvchilarga ish urgatish vaqtini qisqartirishga yordam beradigan moslamalar bilan ta`minlangan.
Tikuvchilik sanoatida ip qirqish qurilmalari, tiqilgan buyumlarni qatlam qilib taxlash qurilmalari, bahyaqator berilgan kontur bo‘ylab anik yuritilishiga yordam beradigan shablonlar va xokazolar tobora ko‘p ishlatilmoqda. Tiqiladigan detallarni igna tagiga uzatib berishga mo‘ljallangan moslamalar takomillashtirilmokda. Konturlari siniq chizik ko‘rinishidagi detallarga moslamalar yordamida ishlov berish imkonini beradigan usullar ishlab chiqilgan. Ko‘p moslamalarning kuchma elementlari, ba`zilarining mustaqil yuritmasi bor.
«Dyurkopp-Adler» va «Pfaff» firmalarida ishlab chiqariladigan parallel moki bahyali tikuv mashinlariga o‘rnatiladigan moslamalarning bir necha turlari 6-jadvalda keltirilgan. Bu moslamalar asosan materiallarni bo‘qib tikishda ishlatiladi. Tikuvchilik sanoatida lineykalar va tepkilar kabi moslamalar keng qo‘llaniladi.
Ikki uchli surilib ochiladigan lineykalar material qirqimlariga parallel bahyaqator yuritish yoki bort, yoqa, manjet va belbog‘larga ikkita parallel bahyaqator yuritib tikish uchun mo‘ljallangan.
(Moslama Moslamada bajariladigan texnologik jarayon Tikuv buyumlari va materiallari
Tirikotaj materiallari chetlarini bo‘qib tikuvchi moslama A – ignalar orasidagi masofaV – bahyaqatorlar eni Yengil tirikotaj materiallari. Detallarni bir vaqtda bo‘qib, birlashtirib tikishga mo‘ljallangan moslama. Sport kiyimlari, ayollar kiyimi, kuylaklar.
Tasmalarni bo‘qib tikishga mo‘ljallangan moslama
O‘rta og‘irlikli trikotaj materiallar, 200 mm enli tasmalar.
Tasmalarga ishlov beruvchi moslama.
Sumkalar uchun tasmalar
Tasmalarga ishlov beruvchi moslama
Ayollar kostyumi.
Ayollar kuylagi.
Yengil materillar
Kiyim detallarini birlashtirishga mo‘ljallangan moslama Sport kiyimlari, kuylaklar.
Ustki materillar. Yengil tirikotaj materiallari
Imitatsion ishlar uchun moslama
Sport kiyimlari, kuylaklar. Ustki materiallar. Ip gazlama materiallar
Materiallar chap tarafdan uzatilganda detallarni tikish mashinalari
SHim, o‘rta va og‘ir materiallar
Materiallar o‘ng tarafdan uzatilganda detallarni tikish mashinalari Ishchi kiyimlar, o‘rta va og‘ir materiallar)
Moslamada ko‘zgalmas lineyka vint yordamida mashina platformasiga mahkamlanadi va ochiladigan lineykaga biriktiriladi.
Ikkita ko‘tariladigan yo‘naltiruvchi lineykali tepki zich materiallardan tayyorlanadigan ust kiyim va yengil kiyim choklarini bostirib tikishda ishlatiladi.
Bu moslama bosish tepkisidan yuqoriroqda tepki sterjeniga vint yordamida mahkamlanadi.
Moslamaning yon tomon yuzalaridagi chuqurchalarga ikkita yo‘naltiruvchi lineykalar o‘rnatilgan.
Xar bir bahyaqator yuritilib bo‘lgandan keyin tikilayotgan material qaysi tomonga surilishiga karab yo‘naltiruvchi lineykalardan galma-gal foydalanish mumkin.
SHnur qo‘yib tikishga mo‘ljallangan tepkilar ayollar va kiz bolalarning buyumlarini bezashda ishlatiladi. Bunday ishlar bajarilayotganda shnur materialga kushib tikilmasligi lozim. SHu sababdan igna shnurni ilib o‘tmasligi uchun shnurni yo‘naltirib turadigan cho‘qurcha ignaning harakat chizigidan ma`lum oraliqda bo‘ladi. Tikuvchi materialni qo‘lda bo‘qib, hosil bo‘lgan ziy ichiga shnurni yo‘naltirib turadi.
6-jadval.