Guliston davlat universiteti fizika-matematika fakulteti

KIRISH

Mavzuning dolzarbligi:Jamiyat taraqqiyotining asosi, uni muqarrar halokatdan qutqarib qoladigan yagona kuch-ma'rifatdir. ( I.A.Karimov)[1].
O'zbekiston Respublikasi mustaqillikka erishgandan keyin barcha sohalarda iqtisodiy, ijtimoiy, talim, siyosiy barcha sohalarda tub isloxatlar amalga oshirildi.Bu ishlar albatda davlatimiz prezidenti I.A.Karimov boshchiligida olib borildi.
Bozor iqtisodiga asoslangan demokratik huquqiy jamiyat barpo etishning asosiy tamoillarini shakillantirar ekan, O'zbekiston Respublikasi prezidenti I.A.Karimov davlatning ustuvor tamoillaridan biri sifatida uzluksiz talim tizimini rivojlantirishni begilab berdi [1 ].
O'zbekiston Respublikasining "Talim to'g'risida"gi qonuni va "Kadrlar tayyorlash milliy dasturi"ga binoan oliy talimning maqsadlariga davr talablariga javob beradigan ilmiy-texnik, iqtisodiy, ijtimoiy va modaniy rivojlanishini taminlay oladigan xamda yuksak ma'naviy, axloqiy sifatlarga ega bo'lgan yuqori malakali, raqobatbardosh kadrlar bilan taminlashdir.
Talim soxasidagi isloxatlar mamlakatimizda olib borilayotgan ijtimoiy, iqtisodiy isloxatlarning uzviy va xal qiluvchi yo'nalishlaridan biri hisoblanadi. Prizdentimiz I.A.Karimov takidlaganidek, "Hammamizga teran bir xaqiqat ayon bo'lshi kerak-biz yurtimizning ertangi rivoji yo'lida qanday chuqur o'ylangan dasturlarni tuzmaylik, bu rejalarni bajarish uchun qanday moddiy baza va imkoniyatlarni yaratmaylik, buning uchun qanchalik ko'p sarmoya safarbar etmaylik, ularning barchasini amalga oshiradigan, ro'yobga chiqaradigan qudratli bir omil borki, u xam bo'lsa, yuqori malakali ishchi kuchi va yurtimizning ertangi kuni, taraqqiyoti uchun ma'suliyatni o'z zimmasiga oladigan yetuk mutaxasis yoshlarimiz, desak, o'ylaymanki, xato bo'lmaydi"[3].
Ta'limning boshqa bosqichlari qatoriga oliy ta'lim tizimini xan tubdan o'zgartirish, mustaqillik davridagi ta'lim isloxatlarining eng muximyo'nalishlaridan biridir. O'zbekiston Respublikasining "Ta'lim to'g'risida"gi qonuni va Kadrlar tayyorlash milliy dasturi xalqaro ta'lim standartlarini mamlakatimiz oliy ta'lim tizimiga joriy qilish, yuksak malakali zamonaviy kadrlar tayyorlashda milliy tajriba va an'analarimiz bilan birga, ilg'or jaxon tajribasidan xam keng foydalanish borasidagi yangi ufq va imkoniyatlarni ochdi.
Aynan ana shu xujjatlar asosida oliy ta'lim muassassalari moddiy texnik bazasini mustaxkamlash va rivojlantirish, ularni zamonaviy o'quvlabaratoriya uskunalari va kompyuter texnikasi bilan jihozlash, darslik va o'quv-uslubiy materiallar, pedagogik qadrlar bilan ta'minlash, yangicha fikrlaydigan o'qtuvchilarni tayyorlash, malakasini oshirish, ularning mexnatlarini rag'batlantirishni kuchaytirish tadbirlari aniq belgilab olindi. Oliy ta'limda bakalavriyat va magistratura tizimi joriy qilindi. Jahon standartlariga mos bu tizim oliy ta'lim sifatini oshirishga xizmat qilmoqda[2].
O'zbekistoan Respublikasi Prezidenti I.A.Karimov bu xaqida alohida to'xtalib shunday degan edi. " Bilimdon, profissional jixatdan savodli hamda g'ayrat- shijoatli shaxslarni, o'z mamlakatimizning chinakkam vatanparvarlarini tarbiyalay oladigan ularni buyuk milliy ma’daniyatning ulkan ma'naviy merosi bilan boyita oladigan, jahon fani va ma'daniyati durdonalaridan baxramand eta oladigan mamlakatgina, millatgina buyuk kelajakka erishishi mumkin" [2].
Prezidentimiz takidlaganidek, "Kadrlar tayyorlash milliy dasturi tasodifan paydo bo'lgani yo'q bu aynan shu kunda xalqimizning qon-qoniga singigani ma'rifat qonuniyatining davomi".
Yuqoridagi fikrlarni davom ettirgan xolda Kadrlar tayyorlash milliy dasturi prezidentimiz tashabbusi bilan yuzaga keldi. Bunday dastur dunyoda AQSHdan keyin O'zbekistonda qabul qilindi va bugungi kunda jahon jamiyatchiligi uning afzalliklarini to'la e’tirof etib, bizning bu boradagi tajribalarimizni o’rganishmoqda.
Mamlakatimizda uzluksiz ta'lim va kadrlar tayyorlash tizimining amaliy jixatdan yangi me'yoriy-xuquqiy poydevori yaratildi. Akademik litseylar va kasb hunar kollejlari uchun yuqori malakali pedagog va muxandis-pedagog kadrlar tayyorlash, ularni saralash, attestatsiyadan o'tkazish, boshqaruv kadrlar va pedagog kadrlarni qayta tayyorlash bo'yicha maqsadli dasturlar ishlab chiqildi va hayotga joriy etildi [ 1 ].
Kadrlar tayyorlash milliy dasturi qabul qilinganidan so'ng mamlakatimizda amalga oshirilgan o'zgarishlar quyidagicha:

• 
  O'n ikki yillik majburiy ta'lim tizimiga o'tilishi.
  
• 
  Umumiy va o'rta maxsus ta'limi davlat tamonidan kafolatlanishi.
  
• 
  Aholining savodxonlik darajasi eng yuqori darajaga yetishi.
  
• 
  7-15 yoshdagi bolalarning boshlang'ich va umumiy ta'limga qamrab olinishi.
  
• 
  Ta'lim jarayonlarining sifati tubdan va tizimli ravishda oshgani.
  

Kadrlar tayyorlash milliy dasturini amalga oshirish jarayonida maktab ta'limi, ayniqsa, umumtalim maktablarining moddiy-texnik bazasini mustaxkamlashga etiborni kuchaytirish, biz uchun kun tartibidagi eng jiddiy va eng muxim masalaga aylandi.
Shu maqsadda yurtimizda kadrlar tayyorlash milliy dasturining uzviy va mantiqiy davomi bo'lmish 2004-2009-yillarda maktab ta'limini rivojlantirish umummilliy davlat dasturi qabul qilindi. Ushbu dasturga muvofiq yurtimizda mavjud bo'lgan o'n mingga yaqin umum ta'lim maktabining moddiy-texnik bazasini mustaxkamlash, ta'lim jarayonining mazmunini tubdan takomillashtirish, o'quvchilarning mexnatini moddiy va ma'naviy rag'batlantirish boyicha katta ishlar qilinmoqda [l].
"Barkamol avlod yili" davlat dasturi mamlakatimiz yoshlarining barcha yumishlarini qamrab oladi, Jumladan:
■Sog'lom farzandni dunyoga keltirishni "Sog'lom ona-Sog'lom bola" g'oyasi asosida bo'ljak onalar salomatligi bo'yicha g'amxo'rlikni yanada kuchaytirish
■Maktabgacha ta'lim tizimi asosini tashkil etgan bog'chada o'g'il- qizlarimizni milliy va umuminsoniy qadiryatlar ruxida tarbiyalashning ma'naviy usullaridan keng foydalanish
■Umumtalim maktablarida tarbiya va tahsil olayotgan yoshlarimizning yanada kamol topishini ta'minlash, aniq bir kasbga bo'lgan qiziqishlarini shakillantirish
■Oliy ta'lim muassasida tahsil olayotgan yoshlarni o'z mutaxasisligi yo'nalishi bo'yicha yetuk kadr sifatida katta xayotga tayyorlash kabi bir qancha maqsadlarni qamrab oladi
Demak, so'ngi xulosa o'rnida shuni ta'kidlashimiz mumkinki, mustaqillik yillarida yoshlarga bo'lgan etibor juda yuksak darajada bo'lmoqda ularning unib- o'sishlari, ta'lim olishlari uchun hukimatimiz va hurmatli prezidentimiz tamonidan barcha imkoniyatlar yaratib berilmoqda. Biz yoshlar bunday e'tiborga munosib xolda o'qimog'imiz, mehnat qilmog'imiz, vatanimiz taraqqiyotiga o'zimizning munosib xissamizni qo'shmog'imiz kerak. Eng avvalo biz yosh avlodlar ajdodlarimizning kimligini va shu ajdodlarga munosib avlod bo'lishni eng asosiy burchimiz deb bilaylik. Ta'lim va tarbiya biz yoshlarning eng oliy maqsadimiz bo'lmog'i lozim.