Guliston davlat universiteti biologiya kafedrasi biotexnologiya

Clastridium
turkumiga kiruvchi anaerob bakteriya tan olingan. Namlash 
vaqtida ketayotgan jarayonda zig‘ir samonidan pektin moddasi parchalanadi va 
uning tolasi ajralib chiqadi. 
Teri ishlab chiqarish sanoatida mikrob proteaza fermenti terini oshlashda va 
uni mayinlashtirishda ishlatiladi. Tarkibida proteaza va lipaza bo‘lgan kompleks 
preparatni ishlatish natijasida jarayon tezlashadi va yuqori sifatli jun olish 
imkoniyati vujudga keladi.
YUvish vositalari ishlab chiqarishda mikrob fermentlari keng miqyosda 
qo‘llanilmoqda. Odatda ularga proteolitik, amiliolitik va lipolitik faollikka ega 
bo‘lgan 
Bac.subtilis
fermentlari qo‘shiladi. Preparatlar sirtqi faol moddalar bilan 
birgalikda ishlatiladi. Tarkibida ferment bo‘lgan yuvish vositalari yuvish muddatini 
qisqartiradi, to‘qimalarni saqlanish qobiliyatini o‘zaytiradi, chunki yuvish 40-60
0
S 
dan oshmagan xaroratda olib boriladi. 
Fermentlarni qishloq xo‘jaligida qo‘llanilishi ikki yo‘nalishda olib 
borilmoqda: 
1.
 
xayvonlarni ozuqasida foydalaniladi.
2.
 
ferment bilan ozuqaga ishlov berib, ularni xazm bo‘lishini oshiriladi. 
 
Aspergillus oryzae
ni ozuqa muxiti yuzasida o‘stirish usuli bilan amilorizin - 
preparati olinadi, bu asosan o‘stirilgan zamburug‘ning qurigani bo‘lib, tarkibidan 

-amilaza, 
dekstrinaza, maltoza, glyukoamilaza va proteaza bo‘ladi. 
Glyukovamorin - kepakda o‘stirilgan 
Asp.awamori
kulturasining qurigani, tarkibiy 
qismi 

-amilaza, dekstrinaza, maltoza, glyukoamilaza, nordon proteinaza va 
gemitsellyulozadan iborat. Amilosubtillin preparati tarkibida 

-amilaza, proteaza, 

-glyukonaza va lizis qiluvchi fermentlar bo‘ladi. 
Mikrob fermentlari tibbiyotning turli xil soxalarida terapevtik vosita sifatida 
va klinik analizlarni olib borishda qo‘llaniladi. yallig‘lanish jarayonlarini va 
kuyishni davolash uchun proteinaza preparatlari qo‘llaniladi. Odam organizmida 
ayrim fermentlarni sintezlanishi buzilganda, aloxida va kompleks xolda fermentlar 
iste’mol qilinadi. Masalan: oshqozon osti bezini funksiyasi buzilganda, tarkibida 
proteinaza, amilaza va lipaza kompleksi bo‘lgan preparat qabul qilinadi. 
Laktaza va glyukoamilaza sintez qilish qobiliyati yo‘qolganda 
mikroorganizmlardan olingan shu nomli fermentlardan foydalaniladi. Ovqat xazm 
qilish jarayoni buzilganda ayrim vaqtlarda kompleks fermentlar (

-amilaza, 
sellyulaza, lipaza va proteinaza) iste’mol qilinadi. Mikrob fermentlarini tibbiyotda 
qo‘llash juda istiqbollidir.