Gulchehra shadmanova, soyibjon mirzayev «zamonaviy axborot-kommunikatsiya texnologiyalari»

Axborot tizimi 
(boshqaruvchi tizim-boshqaruv sub’ekti) 
Boshqaruvchi 
axborot
 
Ob’ekt holatidagi 
axborot 
Faoliyat nati-
jasi 
to’g’risidagi 
axborot 
Qayta ishlash 
pred-meti 
to’g’risidagi 
axborot 
Boshqaruv ob’ekti 
(boshqariladigan jarayon) 
Qayta ishlash 
predmeti 
Qayta ishlash 
natijasi 

---

33 
Bundan keyin boshqariladigan jarayon va axborot tizimlarining o‘zaro ta‘siri 
xarakterini ular orasidagi axborot oqimining tuzilmasi va xarakterini aniqlash 
orqali izlanish uchun bu elementlarga tizimli yondashuv nuqtai nazaridan 
qaraymiz.
«...tizim o‘zida moddiy hosil bo‘lishni(материального образования)uning 
xulq-atvori va tuzilishi
birligi nuqtai nazaridan aks ettiradi, bu butunlikning xulq-
atvori sababi ichki tuzilishning xususiyatlari, uning elementlarining o‘ziga xos 
xususiyatlari va ular orasidagi o‘zaro ta‘sirning xususiyatlari orqali aniqlanadi», 
deb hisoblaymiz. Ya‘ni tizim bu shunday tuzilmaki, atrof muhitdan yoki tizimning 
o‘z ichidan sababli ta‘sirini ob’ektning mos o‘zgarishlarini butun qilib amalga 
oshiradi [Смирнов, 1978]. 
Bu yerda xulq-atvor atrof-muhitdagi o‘zgarishlar bog‘lanishini aks ettiradi yoki 
bu o‘zgarishlar chaqiruvchi tizimning o‘zidagi ichki va tashqi sababli ta’sirlarni, 
tizimning tuzilioshi esa- qarama-qarshi xususiyat sifatida aniqlanuvchi bir qancha 
elementlar va tuzilmalar birligigidan iborat bo‘lib, ularni butunga almashtiruvchi 
integratsiyani amalga oshiradi. 
II bobga doir savollar
1.
Тизим тушунчасига таъриф беринг. 
2.
Тизимга мисоллар келтиринг. 
3.
Ахборот тизимига таъриф беринг. 
4.
Ахборот тизимларининг 
қ
андай турларини биласиз? 
5.
Ахборот таъминоти нималарни 
ў
з ичига олади? 
6.
Дастурий таъминот таркибига 
қ
андай дастурий ма
ҳ
сулотлар киради? 
7.
Амалий дастурий воситаларнинг вазифаларини айтиб беринг. 
8.
Ҳ
у
қ
у
қ
ий ва лингвистик таъминотлар 
ҳ
акида нималарни биласиз? 
9.
Ахборотлаштириш деганда нимани тушунасиз? 
10.
Ахборотлашган жамият таърифини келтиринг. 
11.
Ишлаб чи
қ
аришда технология деганда нима тушунилади? 
12.
Ахборот технологиясига таъриф беринг. 
13.
Ахборот технологиясининг ма
қ
сади нималардан иборат? 

---

34 
14.
Ахборот технологияларининг ривожланиш бос
қ
ичларини айтиб 
беринг.