Gruppa tushunchasi


Normal bo`luvchi . Faktor gruppa



Download 66,07 Kb.
bet9/11
Sana13.06.2022
Hajmi66,07 Kb.
#666100
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10   11
Bog'liq
сқвмиапир

Normal bo`luvchi . Faktor gruppa
Tarif. gruppaning istalgan elementi bilan o`rin almashinuvchi qism gruppasi ning normal bo`luvchisi (invariant qism gruppasi) deyiladi.
Demak, tarifga ko`ra . Masalan, simmetrik gruppaning

Qism gruppasi da normal bo`luvchidir. Bunga ishonch hosil qilish maqsadida istalgan bilan o`rinalmashinuvchi ekanligini tekshirib ko`ramiz: uchun ekanligidan qism gruppa o`zining har bir elementi bilan o`rinalmashinuvchidir. Demak, ni ing qolgan uchta elementi bilan o`rin almashinuvchi ekanini tekshirib ko`rish lozim;
= uchun
va =
dir. Demak,
va uchun va ni tekshirib ko`rish kitobxonga tavsiya etiladi.
Kommutativ gruppaning har bir qism gruppasi normal bo`luvchi bo`ladi.
Endi gruppani normal bo`luvchi bo`yicha qo`shni sistemalarga yoyamiz :
(1)
Elementlari (1) qo`shni sistemalardan iborat

to`plamni qaraymiz.
Teorema. to`plam sistemalarni ko`paytirishga nisbatan gruppa tashkil etadi.
Isboti. Gruppa tarifidagi to`rtta aksioma bajarilishini ko`rsatamiz.
1. va bir qiymatli . Xaqiqatdan, kelib chiqadi ; bo`lgani uchun (1) sistemalar orasida sistema albatta bor; ko`paytmalarning bir qiymatliligi shundan malumki, (1) dagi barcha sistemalar har xil.
2. . = chunki sistemalrni ko`paytirish assotsiativ ekanini bilamiz.
3. . to`plamda sistema birlik element bo`lib xizmat qiladi, chunki .
4. . , yani ning har bir elementiga da teskari mavjud. Xaqiqatdan, bo`lganligi sababli (1) sistemalar orasida ) sistema albatta bor bo`lib,
dir.
Bu gruppa faktor gruppa deyiladi. gruppa chekli va tartibli , normal bo`luvchi esa tartibli bo`lsa,
yoyilmadan ko`ringanidek, faktor gruppaning tartibi bo`ladi.
Masalan, simmetrik gruppani

Normal bo`luvchi bo`yicha yoysak
=
xosil bo`ladi , bunda = . demak, faktor gruppa
ko`rinishga ega . bu yerda ning tartibi 6 ga , ning tartibi 3 ga teng bo`lganidan, ning tartibi ekanini ko`ramiz.

Download 66,07 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10   11




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish