Gruntlarning tabiati

Loyli gruntlarning holat ko‘rsatkichlari. Loyli gruntlarning xossalari ularning namlik darajasiga qarab sezilarli darajada o‘zgaradi. O‘ta nam loyli grunt oqish qobiliyatiga ega bo‘ladi, suv shimdirilganda u yumshoq holatga, namlik yanada kamayganida esa – qattiq holatga o‘tadi.

Holat ko‘rsatkichiga ko‘ra loyli gruntning uch holati mavjud: qattiq, yumshoq va oquvchi holatlar. Namlikning yoyiluvchanlik (qotish) chegarasi (yumshoqlikning quyi chegarasi) W_p va oquvchanlik chegarasi (yumshoqlikning yuqori chegarasi) W_L deb ataluvchi o‘ziga xos ko‘rinishlari bu holatlar o‘rtasida chegara hisoblanadi.

Yumshoqlikning quyi chegarasiga mos tushuvchi namlikni amalda aniqlash uchun grunt qorishmasi shunday namlanadi (yoki quritiladi)ki, u taxminan 3 mm qalinlikda yoyilganida alohida bo‘laklarga ajralib ketsin. Yumshoqlikning yuqori chegarasi grunt qorishmasi namligining shunday bir holatiga mos tushadiki, bunda standart konus unga 10 mm chuqurlikka cho‘kadi. Bu chegaralarni aniqlash usullari va chegaralarning o‘zi ham ancha shartli bo‘lsada, aniqlangan wp va wL kattaliklarning aniqlik darajasi qoniqarlidir.