G‘o‘za kasalliklari va ularga qarshi kurash choralari Reja

Kasallikni hisobga olish. Buning uchun bir nechta usul qo‘llash mumkin.

1. Poya ichki qismlari dog‘lanishi foizini aniqlash (Hake ва б.қ.,1996) eng oson va hech kanday asbob-uskuna talab qilmaydigan usuldir. Paxta terib olingach g‘o‘zapoya yig‘ilishidan oldin poya ichi
dog‘lanishining dalalarda tarqalish foizi aniqlanadi. Ular tuproqdagi zamburug‘ miqdorining yaxshi ko‘rsatkichi sifatida keyingi yili ekinlarni to‘g‘ri joylashtirish uchun asos bo‘ladi.

Buning uchun dala maydoni xayolan 4 ta teng qismga (kvadratga) bo‘linadi. Har qismda shaxmat usulida ixtiyoriy tanlangan va bir-biridan taxminan teng masofada joylashgan 4 ta nuqtaning har birida qatorasiga 10 ta (hammasi bo‘lib 1 kvadratda 40 ta, dalada esa 160 ta) namuna o‘simlik olinadi. Ularning poyalari o‘rtasidan qiya holda kesiladi, poya ichida (o‘tkazuvchi tomirlarda) qo‘ng‘ir dog‘lar borligi vilt bilan kasallangan deb hisobga olinadi va ularning foizi aniqlanadi. Poya dog‘lanishi 10 foizdan oz bo‘lsa, ekin vilt (bilan kam kasallangan, 50 foiz yo undan ko‘p bo‘lsa - kuchli rivojlangan deb xulosa qilinadi.