Glossariy Ayniyat qonuni

Qarama-qarshilik – narsa, voqea-hodisalarning bir-birini taqozo etuvchi va shu bilan birga bir-birini inkor etuvchi tomonlari, kuchlarining o’zaro munosabatiga aytiladi.
Qonun – olamdagi narsa va hodisalarning muhim, zaruriy, umumiy va takrorlanib turuvchi bog’lanishlari, o’zaro aloqalari va munosabatlarining namoyon bo’lishidir – qonun turli-tuman aloqadorliklar, bog’lanishlardan faqat muhimlarini, ya’ni shunday bog’lanishlarni ifodalaydiki, bular olamning mavjudligi, o’zgarishlari va undagi narsa hamda hodisalarning mohiyatidan kelib chiqqan bo’ladi;
– qonun zaruriy bog’lanishlarni ifodalaydi, ya’ni tasodifiy bog’lanishlar, goh paydo bo’lib, goh yo’qolib ketadigan bog’lanishlarga asoslanmaydi.
– qonun narsa va hodisalarning umumiy bog’lanishlarini ifodalaydi.
Kategoriyalar - (yunoncha – ta‘rif berish, fikr aytish) – ob‘ektiv reallikdan hodisalarning asosiy xususiyatlari va qonuniyatlari aks ettiradilar va davrning ilmiy-nazariy tafakkurini harakterini belgilab beradigan umumiy tushunchalardir
Konfliktologiya– konflikt-ziddiyat,logos-ta’limot deb ataladigan falsafiy yo’nalish paydo bo’lishiga olib kelgan.Bu soha bilan shug’ullanadigan olim va mutaxasislar konfliktologlar deb ataladi.ular konfliktlarni keltirib chiqarish emas,balki ularning oldini olish va jamiyat uchun foydali tarzda xal qilish yo’llari va usullari ustida bosh qotirishadi.
Metafizika – grekcha so`z bo`lib, lug`aviy ma`noda «fizikadan keyin» degan mazmunni ifodalaydi. Bu tushuncha, falsafa tarixida birinchi marta, Qadimgi Yunonistonning buyuk faylasufi Aristotelning «Ilk falsafa» deb atalgan asarlariga nisbatan ishlatilgan. Ko`p hollarda, dialektikaga qarama-qarshi deb talqin etiladigan metafizika olamdagi narsa va hodisalarni o`rganishda ularning muayyan vaqt davomida nisbatan o`zgarmasdan, alohida turgan holatiga diqqatni ko`proq qaratadigan usuldir. Bu usul qo`llanganida olamning namoyon bo`lish shakllari hamda ular bilan bog`liq bo`lgan jarayonlarning alohida qismi yoki holatiga asosiy e`tibor beriladi. Voqea, hodisa va jarayonlarni doimiy o`zgarish holatida o`rganish nihoyatda qiyin bo`lganligidan, nafaqat faylasuflar, balki barcha fan mutaxassislari uning nisbatan tinch va o`zgarmay turgan holatini o`rganadilar, tadqiq etadilar.