Gistologiya, stitologiya va

Gipotalamusning oldingi bo 'lagida 2 ju ft yadrolar mavjud:
1) 
supraoptik 
(nuclei supraoptici)va.
2
) 
paraventrikuIyar^M c/e/ 
paraventriculares).
M azkur yadrolar tarkibi peptidlar va atsetil­
xolin sintezlash qobiliyatiga ega b o ‘lgan yirik x olinergik 
neyrosekretor hujayralardan iborat. Shuningdek, paraventrikulyar 
yadro tarkibiga m ayda ad renergik neyrosekretor hujayralar ham
kiradi. Y irik xolinergik va m ayda adrenergik neyrosekretor 
hujayralar nafaqal neyrogorm onlar ishlab chiqarish, balki nerv 
im pulsini hosil qilish va uni o 'tk azish xususiyatiga ham ega.
Supraoptik yad rolar tarkibida zich sekretor granulalar tutuvchi 
yirik 
xolinergik 
neyrosekretor 
hujayralardan 
iborat. 
Paraventrikulyar y adrolar esa bir m uncha m urakkabroq tuzilgan. 
Y adroning m arkazida xuddi supraoptik yadrolardagi singari yirik 
xolinergik neyrosekretor hujayralar joylashgan. Paraventrikulyar 
yadroning p eriferik qism i 
aksonlari 
medial 
cm incntsiyaga 
y o 'n a lg a n m ayda adrenergik neyrosekretor hujayralardan iborat.
Supraoptik va paraventrikulyar yadrolarda joylashgan n eyro­
sekretor hujayralarning aksonlari m edial em inentsiya va gipofiz 
oyoqchasi orqali gipofizning orqa boMagiga o ‘tadi va bu crdagi 
qon kapillyarlari atrofida kengaym alar (G erring tanachalari) hosil 
qilib tugallanadi.
H ar ikkala yadrodagi neyrosekretor hujayralar antidiuretik 
gorm on (A D G ) yoki vazopressin va oksitotsin gorm onlarini ishlab 
chiqaradi, lekin odam da A D G asosan paraventrikulyar yadroning 
yirik neyrosekretor hujayralari tom onidan ishlanadi.
V azopressin va oksitotsin zich donacha ko 'rin ishida 
supraoptik
va paraventrikulyar yadrolam ing neyrosekretor 
hujayralari tanasi
v a
ak sonlarida joylashadi. 
M azkur 
ikkala 
gorm on 
ham 
gipotalam oneyrosekretor 
tizim ning 
neyrogem al 
a ’zosi 
-
g ip ofizn ing o rqa b o 'lagig a o ‘tib, bu erda qon kapillyarlari bilan 
ak so-vazal sinaps hosil qiluvchi G erring tanachalarida to'planadi.
V azo pressin buyrak kanalchalarida reabsorbsiya jarayonini 
ku ch ay tirad i, oksitotsin bachadon m ushaklarining qisqarishini 
stim u llaydi.